Διαστάσεις | 12.05.2009

Το θανατηφόρο τίμημα του ξεθωριασμένου τζιν

Großansicht des Bildes mit der Bildunterschrift: Τζιν - αντικείμενο λατρείας σε όλο τον κόσμο

Λίγοι από τους αγοραστές και θαυμαστές των ξεθωριασμένων τζιν ξέρουν τι κοστίζει η μέθοδος Stone-Washed για το ξεθώριασμά τους στον εργαζόμενο. Οι επιστήμονες επιβεβαίωσαν ότι είναι θανατηφόρα.

Στο τέλος του 2008 έγινε στη Κων/πολη η πρώτη διαδήλωση εργατών σε υφαντουργεία κατασκευής ξεθωριασμένων τζιν που υποφέρουν από πυριτίαση, μια νόσος που κατατάσσεται στις μη θεραπεύσιμες αποφρακτικές πνευμονοπάθειες.

Ταυτόχρονα συστάθηκε επιτροπή αλληλεγγύης από συνδικαλιστές, δικηγόρους και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων με στόχο να στηρίξουν τη διαμαρτυρία των εργατών, που είχαν προσβληθεί από τη νόσο και οι οποίοι στην πλειονότητά τους προέρχονται από την Ανατολία.

Bildunterschrift: Großansicht des Bildes mit der Bildunterschrift: Οι υφαντουργίες εκτός ΕΕ δεν πληρούν τις προδιαγραφές για την υγεία του εργαζόμενου Μέρα – νύχτα αναπνέουν σκόνη κρυσταλλικού διοξειδίου του πυριτίου

Στην Ανατολία, όπου η ανεργία και η φτώχεια βασιλεύουν, χιλιάδες νεαροί εργαζόμενοι εγκαταλείπουν τα χωριά τους και τρέχουν στην Κων/πολη για να βρουν δουλειά. Το χωριό Αμπαρλίκιοϋ στη ΝΑ Τουρκία έχει ήδη κρούσματα πυριτίασης. Ο 28χρονος Ραμαζάν Τεκτάς, άρρωστος από τη θανατηφόρα ασθένεια, περιγράφει την κατάστασή του: «Παλιά παίζαμε ποδόσφαιρο μετά τη δουλειά. Τώρα δεν μπορεί κανείς μας να παίξει, δεν έχουμε δυνάμεις. Προσωπικά δεν μπορώ να ανεβώ ούτε τις σκάλες στο σπίτι μου, στο δεύτερο όροφο. Από 72 κιλά έμεινα 60 και καθημερινά αδυνατίζω όλο και πιο πολύ. Όταν βήχω, φτύνω αίμα.»

Στο ερώτημα ποιες ακριβώς είναι οι συνθήκες της δουλειάς στο υφαντουργείο η διήγηση του Ραμαζάν Τεκτάς μας θυμίζει τους Γερμανούς ανθρακωρύχους του Ρουρ:

«Δουλεύουμε μέσα σε σύννεφα σκόνης. Ο χώρος εργασίας δεν έχει εξαερισμό και κυρίως είναι πλήρως στεγανός για να μην φεύγει ούτε κόκκος σκόνης. Δουλεύουμε μόνιμα σε ένα σύννεφο σκόνης. Και την αναπνέουμε συνεχώς».

Το ωράριο εργασίας είναι συνήθως 12 ώρες. «Αλλά δεν είναι μόνον η ημέρα», λέει ο 20χρονος Μεχμέτ Ουρούκ, συγχωριανός του Τεκτάς: «Κοιμόμαστε στο εργοστάσιο, στο πίσω μέρος της φάμπρικας. Εκεί ξαπλώνουμε σε στρώματα στο πάτωμα. Εκεί τρώμε, εκεί κοιμόμαστε. Παρέα με τη σκόνη.»

Νεαροί υφαντουργοί νεκροί για ένα ξεθωριασμένο τζιν

Bildunterschrift: Großansicht des Bildes mit der Bildunterschrift: Το τζιν σκοτώνει;

Να σημειώσουμε ότι στην Τουρκία σημειώθηκαν οι πρώτοι θάνατοι: 12 περίπου νεαροί ηλικίας από 19 μέχρι 24 ετών υπέκυψαν ήδη στις συνέπειες της εισπνοής σκόνης κρυσταλλικού διοξειδίου του πυριτίου.

Η σκόνη αυτή είναι προϊόν της αμμοβολής που χρησιμοποιείται για την παλαίωση του τζιν, η οποία λόγω της υψηλής πίεσης απελευθερώνει κρυσταλλικό διοξείδιο του πυριτίου, που είναι ο υπ’ αριθμόν ένα εχθρός των πνευμόνων και προκαλεί την νόσο πυριτίαση.

Όπως καταγγέλλουν τα τουρκικά συνδικάτα και οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στα υφαντουργεία της Κων/πολης όλοι οι νεαροί εργάτες απασχολούνται χωρίς συμβόλαιο, παράνομα και παίρνουν τα χρήματα στο χέρι. Επομένως δεν έχουν δυνατότητα περίθαλψης ή κοινωνικών παροχών.

Αυτή τη στιγμή χιλιάδες νεαροί Τούρκοι εργαζόμενοι έχουν προσβληθεί από την θανατηφόρα πυριτίαση και ταυτόχρονα χιλιάδες βρίσκονται μπροστά στις πόρτες των υφαντουργείων, εκλιπαρώντας για δουλειά.

Η πυριτίαση δεν είναι ωστόσο άγνωστη ασθένεια, απλώς τελευταία επιβεβαιώθηκε η σχέση της με την τεχνητή επεξεργασία των τζιν με το Stone-Washed.

Το 1995 είχαν καταγραφεί 4.381 κρούσματα πυριτίασης σε 15 χώρες της ΕΕ, δηλαδή 29 κρούσματα ανά 1 εκατομμύριο εργαζόμενους.

Το 61% των ασθενών εργαζόταν όμως σε ορυχεία.

Güsten/Παπαναγιώτου

Υπευθ. σύνταξης: Σταμάτης Ασημένιος /dw