Το θέμα της ημέρας | 22.05.2009

60 χρόνια μετά

Großansicht des Bildes mit der Bildunterschrift:

Τα 60 της χρόνια γιορτάζει σήμερα η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας: μεγάλο μέρος των Γερμανών δυσαρεστημένο με τη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος στη χώρα

Με μια επίσημη τελετή στο Βερολίνο, στην οποία θα μετάσχουν εκπρόσωποι της πολιτικής, του πολιτισμού και της οικονομίας καθώς και ξένοι προσκεκλημένοι η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας γιορτάζει σήμερα τα 60ά της γενέθλια.

Περίπου 1400 θα είναι οι επίσημοι προσκεκλημένοι στην αίθουσα συναυλιών της Gendarmenmarkt, ενώ μοναδικός ομιλητής θα είναι ο πρόεδρος της χώρας Χορστ Κέλερ. Ο εορτασμός της επετείου γίνεται μια ημέρα νωρίτερα, καθώς αύριο λαμβάνει χώρα στο Βερολίνο η εκλογή του προέδρου της χώρας από σώμα εκλεκτόρων. Ωστόσο για αύριο Σάββατο η κυβέρνηση έχει διοργανώσει μεγάλη λαϊκή γιορτή στη Πύλη του Βραδεμβούργου. Πώς όμως βλέπουν σήμερα οι Γερμανοί τη χώρα τους, 60 χρόνια μετά την ίδρυσή της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας;

«Μία περίοδος επιτυχιών»

Bildunterschrift: Großansicht des Bildes mit der Bildunterschrift: Η ορκομωσία του Αντενάουερ στις 15 Σεπτεμβρίου του 1949Ο Αμερικανός πρόεδρος Λίνκολν είχε ορίσει τη δημοκρατία ως «μια μορφή διακυβέρνησης που πηγάζει από το λαό και ασκείται από το λαό». Υπό την έννοια αυτή οι πολίτες στη Γερμανία βρίσκονται στην εξουσία τα τελευταία 60 χρόνια, από τη στιγμή δηλαδή που ιδρύθηκε η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας.

Πώς όμως βλέπουν οι Γερμανοί τα τελευταία αυτά 60 χρόνια; Πώς βλέπουν σήμερα τη χώρα τους;

Αυτά και άλλα ερωτήματα βρέθηκαν στο επίκεντρο έρευνας που πραγματοποίησε τον Μάρτιο το ίδρυμα Κόνραντ Άντεναουερ με αφορμή τα 60χρονα της χώρας. "Τα αποτελέσματα προκαλούν έκπληξη", δήλωσε χαρακτηριστικά ο επικεφαλής του ιδρύματος Μπέρχαρντ Φόγκελ κατά την παρουσίαση της έρευνας:

"Το 90 % των Γερμανών λέει ότι τα 60 χρόνια της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας είναι μια περίοδος επιτυχιών. Τα 2/3 των Γερμανών είναι περήφανοι για τη χώρα τους. Θετικά βλέπουν οι περισσότεροι και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που αποδίδονται στη χώρα. Σχεδόν σε όλους - το 94 % - αρέσει να ζουν εδώ. Παρά την οικονομική κρίση και τα γεγονότα στις διεθνείς χρηματαγορές το 73 % πιστεύει ότι γενικότερα κυριαρχεί κοινωνική δικαιοσύνη στη Γερμανία".

Διαφορές μεταξύ ανατολ. και δυτικής Γερμανίας

Bildunterschrift: Großansicht des Bildes mit der Bildunterschrift: Από την ιστορική ομιλία του Κένεντι στο Βερολίνο στις 26 Ιουνίου του 1963Η έρευνα αντικρούει τη θεωρία που θέλει τους πολίτες στην ανατολική Γερμανία να θεωρούν την ισότητα πιο σημαντική από την ελευθερία. Οι διαφορές που αποτυπώνονται στην έρευνα μεταξύ ανατολικής και δυτικής Γερμανίας είναι ελάχιστες, υπογράμμισε η ειδικός επί θεμάτων εκλογικής συμπεριφοράς του Ιδρύματος, Βιόλα Νόι. Οι Γερμανοί βλέπουν με το ίδιο μάτι τα βασικά χαρακτηριστικά της δημοκρατίας:

"Οι πολίτες θεωρούν πολύ σημαντικό να υπάρχει ισότητα ευκαιριών, ισότητα ανδρών και γυναικών, κράτος δικαίου, ελευθερία της έκφρασης και ελευθερία της ιδιοκτησίας. Είναι τα κυρίαρχα στοιχεία που συναντούμε στις τελευταίες τρεις έρευνες".

Απογοητεύει η λειτουργία της δημοκρατίας

Σειρά σχετικών ερευνών δείχνει ότι το μεγαλύτερο μέρος των Γερμανών πολιτών θεωρεί τη δημοκρατία το καλύτερο πολίτευμα. Την ίδια ώρα ωστόσο ένα μεγάλο μέρος εμφανίζεται δυσαρεστημένο με τη λειτουργία της δημοκρατίας στη Γερμανία. Σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου Μπέρτελσμαν για παράδειγμα, το 45 % των περίπου 2000 ερωτηθέντων δήλωνε το 2008 "μάλλον δυσαρεστημένο" με τη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος στη χώρα. Απογοητευμένοι εμφανίζονται κυρίως ομάδες μεταναστών αλλά και νέων ανθρώπων με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο. Ειδικότερα στην ανατολική Γερμανία αρκετοί πολίτες νοσταλγούν κάποιες συνθήκες διαβίωσης της πρώην Ανατολικής Γερμανίας. Αυτό όμως δεν θα πρέπει να προκαλεί οποιαδήποτε ανησυχία, εκτιμά η κα. Νόι: "Το 2007 κάναμε μια σχετική έρευνα και είδαμε ότι υπέρ της κατηγορηματικής απόρριψης του δημοκρατικού πολιτεύματος τάσσεται ένα εξαιρετικά μικρό, σχεδόν μηδαμινό ποσοστό".

Το σύστημα είναι καλό όχι όμως και η λειτουργία τoυ, επισημαίνει από την πλευρά του ο Γκέρο Νόιγκεμπαουερ από το πανεπιστήμιο του Βερολίνου. Γιατί όμως έχουν αυτή την άποψη οι Γερμανοί;

Bildunterschrift: Großansicht des Bildes mit der Bildunterschrift: 10.11.1989 - οι Γερμανοί πανηγυρίζουν την πτώση του Τείχους"Ο τρόπος αυτός της σκέψης στηρίζεται στο ερώτημα - ποιά τα οφέλη του πολιτεύματος για εμένα προσωπικά - ορίζει σε μεγάλο βαθμό τη στάση των πολιτών έναντι του πολιτεύματος. Το άλλο αφορά στο ερώτημα, εάν υπάρχουν εναλλακτικές επιλογές. Δεδομένου του μέσου όρου ηλικίας των Γερμανών πολιτών και ειδικότερα των συμμετεχόντων στην έρευνα καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι ένα πολύ μικρό μέρος έζησε την εποχή του εθνικοσοσιαλισμού. Η δημοκρατία λοιπόν στην οποία ζουν σήμερα είναι το μοναδικό που γνωρίζουν και έχουν μάθει. Μπορούν να συγκρίνουν μόνον με αυτά που έχουν διαβάσει ή εκείνα που έμαθαν στο σχολείο".

Marika Adamovská/Κώστας Συμεωνίδης

Υπευθ. σύνταξης: Βιβή Παπαναγιώτου dw