Sunday, August 30, 2009


Το «λιοντάρι» της Γερουσίας ήταν φιλέλληνας

Του Αθανασιου Eλλις

Το «λιοντάρι» της αμερικανικής Γερουσίας δεν θα βρυχάται πλέον υπέρ των ελληνικών θέσεων. Το «ιερό τέρας» της φιλελεύθερης Αμερικής, που πρωτοστάτησε στις προσπάθειες για την προάσπιση της δημοκρατίας στη χώρα που γεννήθηκε, και επί τέσσερις δεκαετίες υπήρξε υποστηρικτής της Ελλάδας και της Κύπρου, έφυγε από τη ζωή αφού προηγουμένως συνετέλεσε αποφασιστικά στην ανάδειξη του Μπαράκ Ομπάμα στην προεδρία, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το μέλλον της Αμερικής και του πλανήτη.

Με τον θάνατο του Εντουαρντ Κένεντι δεν σίγησε μόνο το «λιοντάρι» της εσωτερικής πολιτικής. Η κοινωνική πρόνοια, η φυλετική ισότητα και τα ανθρώπινα δικαιώματα ήταν αξίες τις οποίες ο Τεντ Κένεντι υπερασπίσθηκε και εκτός Αμερικής. Δεν εκπλήσσει, λοιπόν, πως αυτός ο υπέρμαχος των δημοκρατικών ελευθεριών και του διεθνούς δικαίου στήριζε την Ελλάδα. Τη δεκαετία του ’60 και του ’70, ο νεαρός τότε γερουσιαστής εναντιώθηκε στην επτάχρονη δικτατορία, ενώ μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο το ’74, συνεργάσθηκε στενά με τον Τζον Μπραδήμα και τον Πολ Σαρμπάνη στη μεγάλη στιγμή της Ομογένειας που δεν ήταν άλλη από την επιβολή εμπάργκο στην πώληση όπλων προς την Αγκυρα. Μετά την εισβολή, και ενώ η ένταση συνεχιζόταν και τα σύννεφα του πολέμου δεν είχαν διαλυθεί πάνω από το Αιγαίο, ο δημοκρατικός γερουσιαστής της Μασαχουσέτης επισκέφτηκε την Ελλάδα σε μια σαφή κίνηση συμπαράστασης που δεν πέρασε απαρατήρητη.

Αν και αφοσιώθηκε κυρίως στην εσωτερική πολιτική, η γνώμη του είχε βαρύνουσα σημασία και στα εξωτερικά θέματα και η επιρροή του υπήρξε καθοριστική. Εκτός της αντίθεσής του στην ελληνική χούντα, ηγήθηκε της προσπάθειας για το εμπάργκο όπλων στη Χιλή του Πινοσέτ, πρωτοστάτησε κατά του πολέμου στο Βιετνάμ, εργάσθηκε για την επιβολή κυρώσεων στη Νότια Αφρική, που συνετέλεσαν στην κατάρρευση του απαρτχάιντ, και ψήφισε κατά του πολέμου στο Ιράκ.

Δουκάκης και Τσόγκας

Ο Κένεντι ήταν πολύ κοντά στην ελληνοαμερικανική κοινότητα, η παρουσία της οποίας είναι ιδιαίτερα έντονη στη Μασαχουσέτη. Ο Μάικ Δουκάκης και ο Πολ Τσόγκας, που διεκδίκησαν την προεδρία το 1988 και το 1992, υπήρξαν κορυφαίοι πολιτικοί της πολιτείας. Ο πρώτος διετέλεσε για 12 χρόνια κυβερνήτης και έχασε στις προεδρικές εκλογές από τον πατέρα Τζορτζ Μπους, ενώ ο δεύτερος, συνάδελφος του Κένεντι στη Γερουσία, ήταν ο κυριότερος αντίπαλος του Μπιλ Κλίντον στις προκριματικές εκλογές του 1992 για το δημοκρατικό χρίσμα.

Ο Μάικ Δουκάκης, ο οποίος τις τελευταίες ημέρες βρισκόταν στην Ελλάδα και αναχώρησε εσπευσμένα για να παραστεί στην κηδεία, είναι μεταξύ των πιθανών υποψηφίων για να καλύψουν προσωρινά το κενό στη Γερουσία, ενώ ακούσθηκε και το όνομα της Νίκης Τσόγκα, χήρας του πρώην γερουσιαστή, η οποία είναι τα τελευταία δύο χρόνια βουλευτής. Πάντως, ως πιθανότερη εξέλιξη θεωρείται η κάλυψη της θέσης στη Γερουσία με μονιμότερη προοπτική από μέλος της οικογενείας Κένεντι. Ως γερουσιαστής ο Εντουαρντ Κένεντι είχε συνεργασθεί στενά εκτός από τον κυβερνήτη Δουκάκη, και τον Πολ Τσόγκα, και με τους άλλους ελληνικής καταγωγής γερουσιαστές, Πολ Σαρμπάνη και Ολυμπία Σνόου, ενώ επανειλημμένα έδειξε έμπρακτα τα φιλελληνικά του αισθήματα ψηφίζοντας νομοσχέδια που είχαν την υποστήριξη της ελληνοαμερικανικής κοινότητας.

Τον συνέδεε ιδιαίτερα στενή φιλία με τον ευεργέτη Κώστα Μαλλιώτη, ο οποίος καταγόταν από την Κρήτη και αυτός είναι ο λόγος που ο Κένεντι αγάπησε πολύ τη Μεγαλόνησο την οποία είχε επισκεφθεί επανειλημμένα. Αργότερα ανέπτυξε προσωπική σχέση και με τον Γιώργο Λιβανό, ενώ γνώριζε επίσης καλά τον Αρχιεπίσκοπο Ιάκωβο από την εποχή που ήταν απλός ιερέας στη Βοστώνη. Ο ίδιος ο Εντουαρντ Κένεντι έλεγε ότι η συμπαράσταση των ομογενών στο πένθος της οικογένειας Κένεντι το ’63 και το ’68, όταν δολοφονήθηκαν τα αδέλφια του Τζον και Ρόμπερτ, τον είχε αγγίξει, ενώ η νυν σύζυγός του, Βίκι, είναι εν μέρει ελληνικής καταγωγής.

Στη διάρκεια των 46 ετών που βρισκόταν στη Γερουσία, ο Εντουαρντ συναντήθηκε με όλους σχεδόν τους Ελληνες πρωθυπουργούς που επισκέφθηκαν την Ουάσιγκτον. Οχι μόνο άκουγε τις θέσεις, τις ανησυχίες και τα επιχειρήματά τους, αλλά συχνά τους συμβούλευε όπως έκανε και ο Πολ Σαρμπάνης. Είχε το ειδικό βάρος να επηρεάσει, κάτι που γνώριζαν και προσπαθούσαν να αξιοποιήσουν όλοι οι Ελληνες πολιτικοί που τον συναντούσαν, μεταξύ αυτών και πολλοί υπουργοί Εξωτερικών.

«Η Αμερική, ο Ελληνισμός και η Ορθοδοξία έχασαν έναν σημαντικό φίλο» τόνισε ο ελληνικής καταγωγής λομπίστας Αντι Μάνατος, ο πατέρας του οποίου ήταν συνεργάτης του προέδρου Τζον Κένεντι, ενώ και ο ίδιος διατηρούσε πολύχρονη φιλία με τον Εντουαρντ Κένεντι. Και πρόσθεσε: «Ηταν ένας μαχητής, είτε αγωνιζόταν κατά του όγκου στον εγκέφαλο που τελικά πήρε τη ζωή του, είτε κατά των κοινωνικών διακρίσεων, είτε κατά της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο, είτε κατά της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα».Kathimerini.-

No comments:

Post a Comment