Sunday, August 30, 2009

Ενα μάθημα που πρέπει να θυμόμαστε

Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος έφερε ανείπωτο πόνο και θάνατο, με ανυπολόγιστες υλικές ζημιές. Μεταμόρφωσε τον κόσμο στον οποίο ζούμε, με μεγάλες επιστημονικές εξελίξεις, με την ατομική βόμβα, αλλά και με την αναγνώριση για την ανάγκη θεσμικής προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Οι εικόνες των στρατοπέδων συγκέντρωσης δεν θα σταματήσουν να στοιχειώνουν τον νου. Η παγκόσμια ισορροπία άλλαξε, με τις ΗΠΑ και τη Σοβιετική Ενωση να αναδεικνύονται νέες υπερδυνάμεις. Μετά το 1945, ετέθησαν τα θεμέλια για την τάξη πραγμάτων όπως τη γνωρίζουμε σήμερα, ή τουλάχιστον μέχρι το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.

Μέχρι και το ξέσπασμα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, το διεθνές εμπόριο αναπτυσσόταν διαρκώς, έστω και με ιμπεριαλιστικούς όρους. Το 1914 διεκόπη αυτή η πορεία και το 1929 η οικονομική κρίση έδωσε το τελειωτικό χτύπημα, οδηγώντας πολλές χώρες σε πολιτική προστατευτισμού και στην άνοδο φασιστικών καθεστώτων. Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Ευρώπη γνώρισε πρωτόγνωρη ανάπτυξη, πρώτα με αμερικανική βοήθεια για ανασύνταξη (τρανταχτό παράδειγμα το σχέδιο Μάρσαλ για την Ελλάδα) και κατόπιν με μεικτές οικονομίες. Τα τελευταία 20 χρόνια το διεθνές εμπόριο ανθεί και πάλι, με άλματα στην ευημερία χωρών πέραν της Δύσης, όπως συμβαίνει στην Ασία. Φυσικά και υπάρχουν προβλήματα με την παγκοσμιοποίηση, όμως καλούμαστε να ξεπεράσουμε τους σκόπελους και να συνεχίσουμε να ζούμε, όπου και όποτε αυτό είναι δυνατόν, ειρηνικά.

Μετά τη φετινή οικονομική κρίση, είδαμε στις πρόσφατες ευρωεκλογές την άνοδο ακροδεξιών κομμάτων σε όλη την Ευρώπη. Η απειλή της πείνας ξυπνάει στον άνθρωπο τα πιο επιθετικά ένστικτα, τα οποία απαιτούν στόχο. Στο παρελθόν ήταν ο Εβραίος, σήμερα είναι και ο οικονομικός μετανάστης. Η Ελλάδα φέτος διαπομπεύθηκε διεθνώς με την αθώωση σε δίκη του αρνητή του Ολοκαυτώματος, Κωνσταντίνου Πλεύρη. Δεν πρέπει να επαναλάβουμε τα λάθη του παρελθόντος. Οι φιλελεύθερες δημοκρατίες σήμερα οφείλουν να θωρακιστούν αποτελεσματικά απέναντι στους εχθρούς τους. Και η διεθνής συνεργασία, μέσω ισχυρών οργανισμών όπως ο ΟΗΕ, πρέπει να κρατηθεί ζωντανή (τα αποτελέσματα της τελευταίας αμερικανικής εισβολής στο Ιράκ, σε περιφρόνηση των Ηνωμένων Εθνών, είναι γνωστά). Με την επέτειο φέτος για τα 70 έτη από την έναρξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, αυτό είναι το μάθημα που πρέπει να θυμόμαστε και το μεγάλο στοίχημα για το μέλλον.

kathimerini.-

No comments:

Post a Comment