KATHIMERINI

Οργιάζει το παρασκήνιο

Η Ε.Ε. θα αποκτήσει την Πέμπτη «πρόεδρο» και «υπουργό Εξωτερικών»

Των ανταποκριτών μας στις Βρυξελλες Κ. Καλλεργη - Κ. Καρκαγιαννη

Αργά το βράδυ της Πέμπτης στις Βρυξέλλες η Ευρωπαϊκή Ενωση θα αποκτήσει τον πρώτο «πρόεδρο» και «υπουργό Εξωτερικών» της, στη (νέα) έκτακτη Σύνοδο Κορυφής που συγκαλείται -γι’ αυτό και μόνο το λόγο- από τη σουηδική προεδρία. Σήμερα, λίγα 24ωρα πριν από τη συνάντηση, ουδείς μπορεί να πει μετά βεβαιότητος ποιοι θα επιλεγούν τελικά.

Υποψήφιοι υπάρχουν βέβαια πολλοί. Ομως κανένα από τα… διάφορα φαβορί που έχουν εμφανισθεί κατά καιρούς δεν έχει ακόμα αποσπάσει την ομόφωνη και οριστική έγκριση των «27», είτε για τη μία θέση είτε για την άλλη και έτσι επισήμως η κούρσα παραμένει απολύτως ανοιχτή. Ενα αξιοσημείωτο της προεδρολογίας (και ΥΠΕΞολογίας) που έχει καταλάβει την Ευρώπη είναι πως οι περισσότεροι «πρωτοκλασάτοι» υποψήφιοι προέρχονται είτε από τις τρεις χώρες της λεγόμενης «ΜπεΝεΛουξ» (Βέλγιο, Ολλανδία, Λουξεμβούργο) είτε από τη Βρετανία, που προσπαθεί να έχει έναν υποψήφιο για κάθε θέση και κάθε... ενδεχόμενο. Ετσι επικρατέστεροι υποψήφιοι για τη θέση του προέδρου φέρονται οι πρωθυπουργοί και των τριών της «ΜπεΝεΛουξ», ο Βέλγος Χέρμαν Βαν Ρομπέ, ο Ολλανδός Γιαν Πέτερ Μπαλκενέντε και από το Λουξεμβούργο ο Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ. Από την άλλη όχθη της Μάγχης, ο πρώην πρωθυπουργός της Βρετανίας Τόνι Μπλερ δεν δείχνει να εγκαταλείπει τον αγώνα.

Η Βρετανία

Το Λονδίνο όμως έχει δείξει ακόμα μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τη θέση του «υπουργού Εξωτερικών» που από πολλές απόψεις είναι η σημαντικότερη από τις δύο και για περίπου δέκα ημέρες ο νυν επικεφαλής του Φόρεϊν Οφις, Ντέιβιντ Μίλιμπαντ, προέβαλλε ως αδιαμφισβήτητο φαβορί. Τόσο αδιαμφισβήτητο, που ίσως ενόχλησε άλλες πρωτεύουσες. Κάπως αιφνίδια πριν από λίγες ημέρες ο Μίλιμπαντ «θυμήθηκε» ότι βασική του πολιτική επιδίωξη είναι να διαδεχθεί τον Γκόρντον Μπράουν στην ηγεσία των Εργατικών, αλλά και ότι έχει τρία μικρά παιδιά που δεν μπορεί να «παρατήσει». Διευκρίνισε έτσι ότι δεν ενδιαφέρεται καθώς «ήρθα στη βρετανική πολιτική σκηνή για να υπηρετήσω τον βρετανικό λαό στη Βρετανία», όπως έθεσε διπλωματικά την επιθυμία του να εκτοπίσει τον Μπράουν μετά την αναμενόμενη ήττα των Εργατικών στις εκλογές του προσεχούς Μαΐου. Ωστόσο, από τις στάχτες της δικής του «απόσυρσης» από την κούρσα, προβάλλει αίφνης ο πολιτικός μέντορας του Τόνι Μπλερ, τέως υπουργός, αντιπρόεδρος της βρετανικής κυβέρνησης και πρώην κοινοτικός επίτροπος, Πίτερ Μάντελσον.

Ο μόνος άλλος που το όνομά του έχει ακουσθεί κάπως περισσότερο τα τελευταία 24ωρα είναι ο Ιταλός πρώην πρωθυπουργός και υπουργός Εξωτερικών, Μάσιμο ντ’ Αλέμα. Ομως η επιλογή του δεν περιβάλλεται από κάποια βεβαιότητα και, στα «αουτσάιντερ» τη θέση φέρεται ακόμα να διεκδικεί ένας από τους πρώτους πρώτους υποψήφιους, ο απερχόμενος επίτροπος Διεύρυνσης Ολι Ρεν.

Ενα άλλο κοινό χαρακτηριστικό των προαναφερθέντων είναι ότι όλοι είναι άνδρες τη στιγμή που δυναμώνουν οι φωνές στην Ευρώπη τουλάχιστον η μία από τις δύο θέσεις να δοθεί σε γυναίκα. Ωστόσο, προφανής γυναίκα υποψήφια μέχρι στιγμής δεν έχει προκύψει.

Τα δύο γυναικεία ονόματα που ακούγονται, η Λεττονή πρόεδρος Βάιρα Φίκε Φραϊμπέργκα (για τη θέση του προέδρου) και η Αυστριακή πρώην υπουργός Εξωτερικών Ούρσουλα Πλάσνικ για τη θέση του υπουργού Εξωτερικών δεν δείχνουν να έχουν συγκεντρώσει ακόμα επαρκή στήριξη.

Παρίσι και Βερολίνο

Από τη δική τους πλευρά, Παρίσι και Βερολίνο δεν έχουν προφανή υποψήφιο, πέραν του Γάλλου πρωθυπουργού Φρανσουά Φιγιόν. Πέραν αυτού, ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί έχει κατά καιρούς στηρίξει και μετά… πάψει να στηρίζει τον Μπλερ, ενώ οι Γερμανοί τηρούν σιγήν ιχθύος, αλλά αρχικά είχαν επιτρέψει να διαφανεί ένα ενδιαφέρον τους για την περίπτωση του Μπαλκενέντε.

Ετσι μετά ένα 15νθήμερο βεβαιότητας, τα πάντα είναι πάλι ασαφή. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Χέρμαν Βαν Ρομπέ μέχρι πριν από λίγα 24ωρα «σίγουρος» πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Η βεβαιότητα ήταν τέτοια που στο ίδιο το Βέλγιο, Φλαμανδοί και Βαλλόνοι πρόλαβαν να ανοίξουν νέο καυγά για το ποιος θα είναι ο διάδοχός του στην πρωθυπουργία της χώρας, ακριβώς όπως προ μηνός οι Ολλανδοί αναζητούσαν εναγωνίως νέο πρωθυπουργό εν όψει της «βέβαιης» επικράτησης του νυν πρωθυπουργού τους, Γιαν Πέτερ Μπαλκενέντε. Σήμερα ξαφνικά ο (ακόμα ανύπαρκτος) θρόνος του Βαν Ρομπέ έχει αρχίσει να τρίζει, η Χάγη φέρεται να προωθεί ακόμα τον Μπαλκενέντε ενώ ο Τόνι Μπλερ δείχνει να επιμένει.

Εκείνο που μάλλον έχει απορριφθεί ολοσχερώς είναι η ιδέα της Πολωνίας να επιλεγούν δύο ή τρεις «επίσημοι» υποψήφιοι - φιναλίστ για κάθε θέση και να κληθούν να παρουσιάσουν την υποψηφιότητά τους στη Σύνοδο Κορυφής.

Ετσι η αναζήτηση συνεχίζεται και το μόνο σίγουρο είναι ότι οι δύο νέοι αξιωματούχοι της Ε.Ε. θα πρέπει να συνδυάσουν πάμπολλα χαρακτηριστικά. Θα πρέπει να βρεθεί ισορροπία ανάμεσα στη Χριστιανοδημοκρατία και τους Σοσιαλιστές, αν μη τι άλλο για να αποφευχθούν παρατράγουδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που θα επικυρώσει τον υπουργό Εξωτερικών. Ισορροπία θα πρέπει να βρεθεί επίσης μεταξύ «μεγάλων» και «μικρών» κρατών στην κατανομή των δύο οφικίων, αλλά και μεταξύ υποψηφίων μεγάλου βεληνεκούς, ικανών να σταθούν με αξιώσεις στη διεθνή σκηνή και υποψηφίων... περιορισμένου διαμετρήματος που δεν θα ενοχλούν ιδιαίτερα ένα Λονδίνο, ένα Παρίσι ή ένα Βερολίνο.