Ευτυχώς, η αμερικανική οικονομία έχει γίνει βαρετή...
NELL IRWIN / THE NEW YORK TIMES
Οι οικονομικές ειδήσεις δεν έχουν την ίδια βαρύτητα, ούτε το ίδιο ενδιαφέρον σε σχέση την τελευταία επταετία. Η οικονομία έχει γίνει βαρετή και αυτό είναι φανταστικό νέο, αν και θα ήταν καλύτερα εάν η υφιστάμενη ανάπτυξη ήταν ισχυρότερη. Υστερα από μια ανυπολόγιστη πτώση των τιμών των ακινήτων, μια καταστροφική ύφεση και μια δειλή επιστροφή στην ανάπτυξη, οι επιδόσεις της αμερικανικής οικονομίας το διάστημα της τελευταίας τριετίας έχουν υπάρξει εντυπωσιακά συνεπείς, ακολουθώντας σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα έναν σταθερό βηματισμό. Η ανάπτυξη ενισχύεται με ρυθμό λίγο ταχύτερο από το 2% και οι θέσεις εργασίας αυξάνονται κατά δύο εκατομμύρια κάθε χρόνο. Μπορεί τα τελευταία χρόνια να μην ήταν ευχάριστα για τον μέσο εργαζόμενο, αλλά ήταν πολύ ενδιαφέροντα για εκείνους που συλλέγουν και αναλύουν όλα τα στοιχεία που χρειάζονται για να διευκρινίσει κάποιος εάν επιταχύνεται ή επιβραδύνεται μια οικονομία. Αναφερόμαστε στην ομάδα των οικονομολόγων σε τράπεζες, των κεντρικών τραπεζιτών, των οικονομικών δημοσιογράφων και των αναλυτών.
Το 2007, όλοι αυτοί προσπαθούσαν να διαπιστώσουν εάν η κατάρρευση της αγοράς στεγαστικής πίστης και το πάγωμα της ροής κεφαλαίων στον ευρύτερο χρηματοπιστωτικό κλάδο θα επηρέαζε τη συνολική οικονομία. (Τελικά, δεν είχε καμία επίδραση μέχρι τα τέλη του έτους.) Το 2008, η μεγάλη ύφεση ήταν καθ’ οδόν και το 2009 έφθασε στο τέλος της. Το 2010 και το 2011, τα οικονομικά στοιχεία που έβγαιναν στην επιφάνεια υποδείκνυαν μια ασθενή ανάπτυξη που θα μπορούσε να ανατραπεί ανά πάσα στιγμή. Από το 2012, ωστόσο, η ιστορία αυτή εξελίσσεται πολύ ομαλά. Πλέον τα δεδομένα μπορούν να βελτιωθούν περισσότερο από τον ένα μήνα στον άλλον ή από το ένα τρίμηνο στο άλλο για πολλούς λόγους. Για παράδειγμα, ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ το τέταρτο τρίμηνο ήταν σχετικά ισχυρότερος χάρις σε μια απρόσμενη αύξηση των αποθεμάτων. Αντίθετα, ο ρυθμός ανάπτυξης το πρώτο τρίμηνο εκτιμάται να είναι πιο αδύναμος λόγω των εξαιρετικά χαμηλών θερμοκρασιών κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Αλλά οι διακυμάνσεις αυτές θα εξομαλυνθούν σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα και έτσι θα εξακριβωθεί ποια είναι η πραγματική τάση της οικονομίας.
Τα τελευταία στοιχεία για την απασχόληση και την ανάπτυξη των ΗΠΑ υποδεικνύουν μια σταθερά ανοδική τάση με συνέπεια. Ανάλογως, η ομοσπονδιακή τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) ακολουθεί το δικό της μονοπάτι, περιορίζοντας σταδιακά τα ποσοτικά μέτρα στήριξης της οικονομίας από τις αρχές του έτους. Και γιατί, θα αναρωτηθεί κανείς, αυτή η συνέπεια είναι τόσο σημαντική, δεδομένου ότι οι ΗΠΑ έχουν βιώσει περιόδους με ισχυρότερους ρυθμούς ανάπτυξης;
Τα υψηλόβαθμα στελέχη των μεγάλων επιχειρήσεων εξέφραζαν τα τελευταία χρόνια τη δυσαρέσκειά τους για την αβεβαιότητα που επισκίαζε την οικονομία. Σήμερα η οικονομία και κατ’ επέκταση η επιχειρηματική εμπιστοσύνη ακολουθούν σταθερό βηματισμό, εάν παραλειφθεί το πενθήμερο πάγωμα των υπηρεσιών του ομοσπονδιακού κράτους τον Οκτώβριο. Μπορεί ένας ρυθμός ανάπτυξης της τάξεως του 3% με 4% να ήταν πιο ικανοποιητικός, η σταθερή αποκατάσταση της ζημίας που έγινε προ τετραετίας ίσως να είναι το ιδανικό αντίδοτο συγκριτικά με μια πιο δυναμική αλλά και σύντομη ανάκαμψη που θα έδινε τη θέση της σε μια νέα κρίση. Ιδίως εάν αυτή η πιο δυναμική και σύντομη ανάκαμψη ήταν το προϊόν μιας ακόμη «φούσκας» στον κατασκευαστικό κλάδο. Η βαρετή συνέπεια είναι φρικτά νέα για εκείνους που θέλουν να γράφουν εντυπωσιακούς τίτλους, αλλά είναι πολύ ευχάριστες ειδήσεις για τους υπόλοιπους.
Το 2007, όλοι αυτοί προσπαθούσαν να διαπιστώσουν εάν η κατάρρευση της αγοράς στεγαστικής πίστης και το πάγωμα της ροής κεφαλαίων στον ευρύτερο χρηματοπιστωτικό κλάδο θα επηρέαζε τη συνολική οικονομία. (Τελικά, δεν είχε καμία επίδραση μέχρι τα τέλη του έτους.) Το 2008, η μεγάλη ύφεση ήταν καθ’ οδόν και το 2009 έφθασε στο τέλος της. Το 2010 και το 2011, τα οικονομικά στοιχεία που έβγαιναν στην επιφάνεια υποδείκνυαν μια ασθενή ανάπτυξη που θα μπορούσε να ανατραπεί ανά πάσα στιγμή. Από το 2012, ωστόσο, η ιστορία αυτή εξελίσσεται πολύ ομαλά. Πλέον τα δεδομένα μπορούν να βελτιωθούν περισσότερο από τον ένα μήνα στον άλλον ή από το ένα τρίμηνο στο άλλο για πολλούς λόγους. Για παράδειγμα, ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ το τέταρτο τρίμηνο ήταν σχετικά ισχυρότερος χάρις σε μια απρόσμενη αύξηση των αποθεμάτων. Αντίθετα, ο ρυθμός ανάπτυξης το πρώτο τρίμηνο εκτιμάται να είναι πιο αδύναμος λόγω των εξαιρετικά χαμηλών θερμοκρασιών κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Αλλά οι διακυμάνσεις αυτές θα εξομαλυνθούν σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα και έτσι θα εξακριβωθεί ποια είναι η πραγματική τάση της οικονομίας.
Τα τελευταία στοιχεία για την απασχόληση και την ανάπτυξη των ΗΠΑ υποδεικνύουν μια σταθερά ανοδική τάση με συνέπεια. Ανάλογως, η ομοσπονδιακή τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) ακολουθεί το δικό της μονοπάτι, περιορίζοντας σταδιακά τα ποσοτικά μέτρα στήριξης της οικονομίας από τις αρχές του έτους. Και γιατί, θα αναρωτηθεί κανείς, αυτή η συνέπεια είναι τόσο σημαντική, δεδομένου ότι οι ΗΠΑ έχουν βιώσει περιόδους με ισχυρότερους ρυθμούς ανάπτυξης;
Τα υψηλόβαθμα στελέχη των μεγάλων επιχειρήσεων εξέφραζαν τα τελευταία χρόνια τη δυσαρέσκειά τους για την αβεβαιότητα που επισκίαζε την οικονομία. Σήμερα η οικονομία και κατ’ επέκταση η επιχειρηματική εμπιστοσύνη ακολουθούν σταθερό βηματισμό, εάν παραλειφθεί το πενθήμερο πάγωμα των υπηρεσιών του ομοσπονδιακού κράτους τον Οκτώβριο. Μπορεί ένας ρυθμός ανάπτυξης της τάξεως του 3% με 4% να ήταν πιο ικανοποιητικός, η σταθερή αποκατάσταση της ζημίας που έγινε προ τετραετίας ίσως να είναι το ιδανικό αντίδοτο συγκριτικά με μια πιο δυναμική αλλά και σύντομη ανάκαμψη που θα έδινε τη θέση της σε μια νέα κρίση. Ιδίως εάν αυτή η πιο δυναμική και σύντομη ανάκαμψη ήταν το προϊόν μιας ακόμη «φούσκας» στον κατασκευαστικό κλάδο. Η βαρετή συνέπεια είναι φρικτά νέα για εκείνους που θέλουν να γράφουν εντυπωσιακούς τίτλους, αλλά είναι πολύ ευχάριστες ειδήσεις για τους υπόλοιπους.
No comments:
Post a Comment