Saturday, March 15, 2014

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ 16:04 Η αισιόδοξη πλευρά της κρίσης


ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ 

Η αισιόδοξη πλευρά της κρίσης

ΓΙΩΤΑ ΜΥΡΤΣΙΩΤΗ
Στην ταινία «Κοινωνικό Ωδείο», η Θέκλα Μαλάμου και η Αλεξάνδρα Σαλίμπα αναδεικνύουν τη δύναμη του εθελοντισμού στα πέντε σημεία–στέκια της Αθήνας που παραχωρήθηκαν στο Κοινωνικό Ωδείο για δωρεάν μαθήματα μουσικής. Δεξιά, σκηνή από το «GR.work in progress» της Ελένης Ζερβοπούλου.
ΕΤΙΚΕΤΕΣ:
Πρόσωπα και εικόνες, δράσεις ακτιβισμού, εθελοντισμού και συλλογικότητας, δίκτυα και συνεργασίες ανοίγουν χαραμάδες ελπίδας και αισιοδοξίας. Προβάλλονται στα ΜΜΕ, κυκλοφορούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, συμβαίνουν στη γειτονιά μας: το Κοινωνικό Ωδείο στην Αθήνα, όπου 66 καθηγητές Μουσικής διδάσκουν δωρεάν 100 μαθητές. Θεατρικές ομάδες που εξορμούν σε δρόμους, πλατείες και αυτοσχέδιους χώρους. Το «κίνημα της πατάτας» στην Πιερία και δεκάδες άγνωστοι -άνθρωποι της διπλανής μας πόρτας- που ξαναχτίζουν τη ζωή τους από το μηδέν.

Είναι μερικά μόνο από τα «παραδείγματα» στα οποία στρέφουν τον φακό τους Ελληνίδες κινηματογραφίστριες εστιάζοντας αποκλειστικά και μόνο στην αισιόδοξη πλευρά της κρίσης. Οι ταινίες τους προβάλλονται από σήμερα στο δεκαήμερο 16ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Δύο από αυτές ζουν στο εξωτερικό, αλλά αφουγκράζονται την ελληνική κοινωνική και οικονομική πραγματικότητα, και μέσα από τις ζοφερές εικόνες αντλούν αισιόδοξες προσωπικές και συλλογικές ιστορίες.

Σε Ελληνες που «δεν παραδίνονται αλλά αγωνίζονται έξυπνα, με δυναμισμό και δημιουργικά μέσα για να πετύχουν στόχους με νέες ιδέες» εστιάζει η ταινία «Point of no return» της Αλκμήνης Μπούρα, που γυρίστηκε στο πλαίσιο ενός αφιερώματος στην Ελλάδα για το γαλλογερμανικό κανάλι ARTE. «Παρατηρώντας μια μαζική κατάθλιψη, ήθελα να μεταφέρω μια εικόνα της δημιουργικής Ελλάδας από τον επιχειρηματικό, επιστημονικό και καλλιτεχνικό τομέα», λέει στην «Κ» η σκηνοθέτις, που μεγάλωσε, ζει και εργάζεται στο Βερολίνο. «Θα ήταν απλοϊκό ή ακόμα και κυνικό να χαρακτηρίσουμε την κρίση ως ευκαιρία. Οταν όμως δεν υπάρχει άλλη επιλογή, αντί να βουλιάξει κανείς ακόμη βαθύτερα, θα πρέπει σκεφθεί θετικά και να ανακαλύψει τις ευκαιρίες που του κρύβονται γύρω του».

Η αλλαγή, για την εθνοψυχολόγο-κινηματογραφίστρια Ελένη Ζερβοπούλου που ζει και εργάζεται στην Ιταλία, «μπορεί να ξεκινήσει από τον καθένα μας και εν είδει ομόκεντρων κύκλων να επηρεάσει το οικογενειακό, συλλογικό και κοινωνικό περιβάλλον». Για τον λόγο αυτόν, στην ταινία της «GR.work in progress», επέλεξε «χαρακτήρες» από τρία επίπεδα: τον άστεγο λόγω ανεργίας Γιώργο που ξαναχτίζει τη ζωή του από την αρχή στα εξήντα του, τον Γρήγορη που επέστρεψε στο χωριό του αναζητώντας καλύτερη ποιότητα ζωής, τον Ηλία, ιδρυτή της Εθελοντικής Ομάδας Δράσης Ν. Πιερίας (κίνημα πατάτας). «Οι ιστορίες τους αντικατοπτρίζουν τη δυναμική μιας θετικής αλλαγής φωτίζοντας τον σκοτεινό ορίζοντα όσων έχουν αφεθεί στην αγανάκτηση και στην αδράνεια».

Η τέχνη στην κρίση

Ενώ θα περίμενε κανείς, εν μέσω κρίσης, τον μαρασμό του θεάτρου, εκείνο αντιστέκεται και αναγεννιέται υπηρετώντας τον σκοπό της εποχής. Το καταγράφει στην Αθήνα το ντοκιμαντέρ της Κατερίνας Πατρώνη «H τέχνη της κρίσης - η περίπτωση του θεάτρου», με παραγωγό την Ιλια Παπασπύρου. «Την ίδια ώρα που παραδοσιακοί θεσμοί καταρρέουν συχνά από την εγκατάλειψη της Πολιτείας, καινούργιες δημιουργικές δυνάμεις αναδύονται προσδίδοντας μια μεγάλη δυναμική στο θεατρικό τοπίο της χώρας», επισημαίνουν. Καλλιτεχνικές ομάδες με μηδενικούς σχεδόν προϋπολογισμούς δρουν και αντιδρούν. Η «Ιλιάδα» του Ομήρου (Στάθη Λιβαθινού), η «Αντιγόνη» του Σοφοκλή από το Εθνικό σε υπαίθρια παράσταση στην πλατεία Θεάτρου, η κατάληψη του θεάτρου Εμπρός (2011), αλλά και ένα θέατρο που οι ηθοποιοί χτίζουν από το μηδέν με ανακυκλωμένα υλικά στον Βοτανικό, είναι μερικές νησίδες ελπίδας και προβληματισμού. Ενα σχόλιο για την κρίση στο θέατρο και το θέατρο στην κρίση.

Ντοκιμαντέρ της σειράς «Caravan Project» είναι το «Κοινωνικό Ωδείο». Το «C.P.» με αποκλειστικό χορηγό το Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος φωτίζει μιαν άλλη Ελλάδα καταγράφοντας ιστορίες και δράσεις συλλογικότητας και εθελοντισμού που έχουν τη δύναμη να εμπνεύσουν. Καθρεφτίζει την εποχή μ’ ένα μωσαϊκό αφηγήσεων, εικόνων και ντοκιμαντέρ. Στην ταινία τους, η Θέκλα Μαλάμου και η Αλεξάνδρα Σαλίμπα αναδεικνύουν τη δύναμη του εθελοντισμού στα πέντε σημεία-στέκια της Αθήνας που παραχωρήθηκαν στο Κοινωνικό Ωδείο για δωρεάν μαθήματα Μουσικής. «Δεν δείχνει μια ιδέα που θα ξεφουσκώσει. Ως διά μαγείας έχει ισχυρή οργανωτική δομή, θαρρείς και η μουσική συσπειρώνει για έναν σκοπό», σημειώνει η κ. Μαλάμου. Στον τρίτο χρόνο λειτουργίας του ο αριθμός αυξομειώνεται, καθηγητές εθελοντές δουλεύουν ώς 20 ώρες την εβδομάδα και η διάθεση από αλληλέγγυους που ονειρεύονται το Κ.Ω. ως θεσμό αυτοοργάνωσης παραμένει αμείωτη.

No comments:

Post a Comment