Σουηδία: Η χώρα που «απελευθερώνεται» από τα μετρητά
Οι πωλητές του περιοδικού των αστέγων της Στοκχόλμης δεν χρειάζεται πλέον να ψάχνουν για ψιλά για να δώσουν ρέστα.
Οι πωλητές του περιοδικού των αστέγων της Στοκχόλμης δεν χρειάζεται πλέον να ψάχνουν για ψιλά για να δώσουν ρέστα. Δέχονται και κάρτες. «Όλο και περισσότεροι μας έλεγαν ότι ήθελαν να αγοράσουν το περιοδικό, αλλά δεν είχαν μετρητά» λέει η Πία Στολτ, διευθύντρια του περιοδικού «Situation Stockholm». «Έπρεπε να κάνουμε κάτι, κι έτσι συνεργαστήκαμε με την εταιρεία χρέωσης μέσω κινητού iZettle. Δεν ξέραμε πώς θα εξελιχθεί, ή αν οι άνθρωποι θα ήταν πρόθυμοι να δώσουν τα στοιχεία της πιστωτικής κάρτας τους σε έναν άστεγο» λέει η Στολτ, «αλλά τα αποτελέσματα ήταν σπουδαία. Οι πωλήσεις ανέβηκαν έως και 59%».
Ο πιο διάσημος υπερασπιστής της καμπάνιας για την κατάργηση των μετρητών είναι ο Μπγιορν Ουλβάους των Abba. Όταν ο γιος του έπεσε θύμα ληστείας πριν από μερικά χρόνια, ο Ουλβάους άρχισε να υπερασπίζεται την ηλεκτρονική διακίνηση πληρωμών, υποστηρίζοντας ότι το ρευστό ήταν η κύρια αιτία της εγκληματικότητας και ότι «όλες οι δραστηριότητες στην παραοικονομία απαιτούν μετρητά». Ο άνθρωπος ο οποίος συνέθεσε την περίφημη επιτυχία «Money, Money, Money» ζει χωρίς μετρητά για περισσότερο από ένα χρόνο και λέει ότι το μόνο πράγμα που του λείπει είναι «ένα κέρμα για το καρότσι στο σούπερ μάρκετ». Το Μουσείο Abba λειτουργεί χωρίς μετρητά από όταν εγκαινιάστηκε τον Μάιο του 2013 και ο Ουλβάους λέει ότι η Σουηδία «θα μπορούσε και θα έπρεπε να είναι η πρώτη κοινωνία χωρίς μετρητά στον κόσμο».
Τέσσερις στις πέντε αγορές γίνονται πλέον ηλεκτρονικά στη Σουηδία, σύμφωνα με τον καθηγητή βιομηχανικής δυναμικής στο Βασιλικό Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Σουηδίας, Νίκλας Άρβιντσον. Η κατάργηση των μετρητών είναι το επόμενο βήμα. «Οι τράπεζες και οι έμποροι επένδυσαν τεράστια ποσά σε συστήματα καρτών πληρωμών στη δεκαετία του 1990 και σήμερα πλέον οι καταναλωτές τα έχουν συνηθίσει», λέει ο Άρβιντσον.
Μπορεί τα λεωφορεία του Λονδίνου να κατήργησαν τα μετρητά στις αρχές του έτους γα τα εισιτήρια, στη Στοκχόλμη όμως έχουν εξαφανιστεί εδώ και χρόνια, όταν τα συνδικάτα δημόσιων μεταφορών διακήρυξαν ότι τα μετρητά είχαν γίνει «πρόβλημα στο εργασιακό περιβάλλον». «Οι οδηγοί λεωφορείων δέχονταν επιθέσεις και έτσι η Στοκχόλμη απαγόρευσε τα μετρητά στα μέσα μαζικής μεταφοράς», λέει ο Άρβιντσον. «Υπήρχε επίσης ένα κύμα ληστειών σε τράπεζες, κι έτσι πριν από τέσσερα χρόνια οι τράπεζες άρχισαν να απομακρύνονται από τα μετρητά. Τώρα, πέντε από τις έξι μεγάλες τράπεζες της Σουηδίας - όλες εκτός από την Handelsbanken - λειτουργούν χωρίς μετρητά στο μέτρο του δυνατού. Ο σουηδικός χρηματοπιστωτικός τομέας έχει γίνει πιο αποδοτικός και ο αριθμός των ένοπλων ληστειών έχει φτάσει σε χαμηλά 30ετίας, σύμφωνα με τη Σουηδική Ένωση Τραπεζιτών.
Υπάρχει, ωστόσο, ανησυχία για το πόσο καλά θα προσαρμοστούν οι 1,8 εκατομμύρια συνταξιούχοι της Σουηδίας. «Πολλοί ηλικιωμένοι αισθάνονται αποκλεισμένοι, επειδή θα πρέπει να χρησιμοποιούν κάρτες ή το κινητό τους τηλέφωνο για να πάρουν το λεωφορείο ή να χρησιμοποιούν δημόσιες τουαλέτες» λέει η Γιοχάνα Χάλεν της Ένωσης Σουηδών Συνταξιούχων. «Μόνο το 50% των μελών μας χρησιμοποιούν κάρτες παντού και το 7% δεν χρησιμοποιεί καθόλου κάρτες. Έτσι θέλουμε η κυβέρνηση να προχωρήσει σιγά-σιγά».
Η ψηφιακή επανάσταση πληρωμών είναι επίσης μια πρόκληση για τους τουρίστες, οι οποίοι χρειάζονται προπληρωμένα εισιτήρια ή ένα κινητό για τη Σουηδία, για να πάρουν ένα λεωφορείο στην πρωτεύουσα. Αρκετό χάος δημιουργήθηκε επίσης σε ένα από τα πρώτα φεστιβάλ χωρίς μετρητά που έγιναν στη χώρα αυτό το καλοκαίρι, όταν το σύστημα πληρωμών κατέρρευσε.
«Υπάρχει επίσης μια ανησυχία σχετικά με την απάτη» λέει ο εμπειρογνώμονας ιδιωτικής ασφάλειας Μπγιορν Έρικσον. «Στοιχεία από το Εθνικό Σουηδικό Συμβούλιο για την Πρόληψη του Εγκλήματος δείχνουν ότι η απάτη έχει υπερδιπλασιαστεί κατά την τελευταία δεκαετία». Υπό το φως των αποκαλύψεων της NSA, κάποιοι αισθάνονται άβολα με την ιδέα ότι οι μεγάλες επιχειρήσεις μπορούν να εντοπίζουν κάθε ηλεκτρονικό τους αποτύπωμα. Οι περισσότεροι Σουηδοί πάντως εμπιστεύονται το σύστημα.
Ένα πράγμα που μπορεί να βάλει φρένο σε έναν νέο κόσμο χωρίς μετρητά είναι η συναισθηματικότητα των Σουηδών όσον αφορά τα κέρματα και τα χαρτονομίσματά τους. «Μια πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι τα δύο τρίτα των Σουηδών σκέφτονται ότι η μεταφορά μετρητών είναι ένα ανθρώπινο δικαίωμα», λέει ο Άρβιντσον. «Μας αρέσει που έχουμε το δικό μας νόμισμα και ταιριάζει με την ταυτότητα του να είσαι Σουηδός. Το 2015 βγάζουμε και νέα χαρτονομίσματα. Οι άνθρωποι θέλουν να γνωρίζουν ότι τα μετρητά τους είναι εκεί, ακόμα και αν δεν τα χρησιμοποιούν κατ 'ανάγκην».
No comments:
Post a Comment