ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ

Ειδικό τμήμα στο Εφετείο για να αποτραπεί η παραγραφή αδικημάτων

Με τροπολογία του υπουργού Δικαιοσύνης Χαράλαμπος Αθανασίου που κατατέθηκε στη Βουλή, συνιστάται στο Εφετείο Αθηνών ιδιαίτερο Ποινικό Τμήμα, του οποίου η λειτουργία θα αρχίσει τη 16η Σεπτεμβρίου 2014. Σε αυτό θα εκδικάζονται όλες οι ποινικές υποθέσεις του Εφετείου.

Σκοπός της ρύθμισης είναι η επιτάχυνση της εκδίκασης των εν λόγω υποθέσεων από δικαστές (προεδρεύοντες και μέλη), οι οποίοι θα απασχολούνται αποκλειστικά με αυτές, προκειμένου να αποτραπεί το ενδεχόμενο παραγραφής, είτε λόγω της παρέλευσης των ορίων, είτε λόγω της λήξης του 18μηνου που αποτελεί το ανώ ανώτατο όριο προφυλάκισης.

Ειδικότερα, στο νέο τμήμα θα υπάγονται όλες οι ποινικές υποθέσεις αρμοδιότητας του Πενταμελούς Εφετείου, του Μικτού Ορκωτού Εφετείου και των Τριμελών και Μονομελών Εφετείων, καθώς και του Συμβουλίου Εφετών.

Οι δικαστές του Ποινικού Τμήματος θα ορίζονται για μια διετία με απόφαση της Ολομέλειας του Εφετείου Αθηνών με αντίστοιχη τροποποίηση του κανονισμού εσωτερικής υπηρεσίας αυτού, ενώ η θητεία θα μπορεί να παραταθεί, με απόφαση της ίδιας Ολομέλειας, για ένα ακόμη έτος.

Η Ολομέλεια του Εφετείου μπορεί να ανανεώσει τη θητεία των δικαστών για τη συγκρότηση του Ποινικού Τμήματος για μια επιπλέον διετία, εφόσον υπάρχει συναίνεση των δικαστών. Σε αυτή την περίπτωση η συνολική συνεχόμενη θητεία στο Ποινικό Τμήμα δεν μπορεί να υπερβεί τα τέσσερα έτη. Μετά τη θητεία τους στο Ποινικό Τμήμα, οι δικαστές που είχαν οριστεί σ' αυτό, μπορούν να οριστούν εκ νέου μετά την πάροδο χρονικού διαστήματος τουλάχιστον δύο ετών.

Κατ΄οίκον κράτηση σε περίπτωση διαφωνίας ανακριτή και εισαγγελέα

Με άλλη τροπολογία, σε περίπτωση διαφωνίας ανακριτή και εισαγγελέα για την προσωρινή κράτηση κατηγορούμενου, τότε θα επιβάλλεται κατ' οίκον περιορισμός του κατηγορουμένου, μέχρι την επίλυση της διαφωνίας από το δικαστικό συμβούλιο, ενώ παράλληλα θα κατάσχονται το διαβατήριό του και κάθε άλλο ταξιδιωτικό έγγραφο.

Συγκεκριμένα, σε περίπτωση διαφωνίας ανακριτή και εισαγγελέα για την προσωρινή κράτηση, θα επιβάλλεται με διάταξη του ανακριτή, ο κατ' οίκον περιορισμός του κατηγορουμένου, μέχρι την επίλυση της διαφωνίας από το δικαστικό συμβούλιο, προκειμένου να εξασφαλισθεί αποτελεσματικά η παρουσία του κατηγορουμένου στη χώρα. Η διάταξη αυτή, σύμφωνα με το υπουργείο Δικαιοσύνης, σχεδιάστηκε για να αποτρέπεται ο περιορισμός των ατομικών δικαιωμάτων των πολιτών.

Ακόμη, με διάταξη του ανακριτή θα επιβάλλεται ο κατ' οίκον περιορισμός του κατηγορουμένου, η αφαίρεση διαβατηρίου ή άλλου ταξιδιωτικού εγγράφου του και η απαγόρευση εξόδου του από τη χώρα. Έτσι πλέον, μέχρι να αποφανθεί το δικαστικό συμβούλιο, δεν θα εκδίδεται ένταλμα σύλληψης σε βάρος του κατηγορουμένου κάτι που συνεπάγεται την προσωρινή κράτησή του σε αστυνομικό τμήμα.

Εξάλλου, με τρίτη τροπολογία επεκτείνεται η μετατροπή των ποινών φυλάκισης (σε χρηματική) έως και τα πέντε έτη (από τρία) που είχαν επιβληθεί αμετάκλητα μέχρι τη δημοσίευση του νόμου 4093/2012. Η εν λόγω διάταξη καταλαμβάνει όσους είχαν καταδικαστεί αμετάκλητα πριν από την έναρξη εφαρμογής του νόμου 4093/2012, ενώ για τη μετατροπή της ποινής σε χρηματική αποφασίζει το δικαστήριο που εξέδωσε την καταδικαστική απόφαση, ύστερα από αίτηση του ενδιαφερομένου.

Η ρύθμιση προτείνεται για λόγους ίσης μεταχείρισης των καταδικασθέντων. Και αυτό, γιατί στην πράξη παρατηρήθηκε διχογνωμία στα δικαστήρια (λόγω έλλειψης μεταβατικής διάταξης στο Ν. 4093/2012): Ανέκυψε στα δικαστήρια το ερώτημα αν μπορούν ή όχι να μετατραπούν οι ποινές αυτές, δεδομένου ότι ο επίμαχος νόμος κατελάμβανε τις υποθέσεις που δεν είχαν εκδικαστεί αμετάκλητα.

Ακόμη, ο τρόπος επιλογής των δικαστών στις θέσεις των προέδρων, αντιπροέδρων του Συμβουλίου της Επικρατείας, του Αρείου Πάγου και του Ελεγκτικού Συνεδρίου, του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, του γενικού επιτρόπου της Επικρατείας του Ελεγκτικού Συνεδρίου και του γενικού επιτρόπου της Επικρατείας των τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων επανέρχεται στο παλαιό καθεστώς, προ της ισχύος του «νόμου Καστανίδη».

Κατόπιν αυτών δεν θα ισχύει ο «νόμος Καστανίδη» που προέβλεπε ότι πριν από την επιλογή των προσώπων (προέδρων των Ανωτάτων Δικαστηρίων κ.λπ.) από το υπουργικό συμβούλιο έπρεπε να προηγηθεί η γνώμη της Διάσκεψης των Προέδρων της Βουλής, έπειτα από ακρόαση των υποψηφίων δικαστών. Οι επιλογές στις ηγεσίες των Ανωτάτων Δικαστηρίων θα γίνονται από το υπουργικό συμβούλιο, έπειτα από πρόταση του υπουργού Δικαιοσύνης.

Υπενθυμίζεται ότι η επίμαχη διάταξη του «νόμου Καστανίδη» έχει κριθεί αντισυνταγματική από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας.ethnos