Παρρησία και όραμα

Tου Αθανασιου Ελλις kathimerini

Μείζονα προσφορά προς την Ελλάδα αποτελεί η δημόσια, ηχηρή και ξεκάθαρη έκκληση του Αλέκου Παπαδόπουλου για μια «συμφωνία της ελληνικής κοινωνίας, κυρίως με τον εαυτό της, για το πού θέλει να πάει η χώρα». Αγνοώντας τις σειρήνες του λαϊκισμού που βρίσκουν ευήκοον ους στους περισσότερους πολιτικούς, όλων των κομμάτων, ο πρώην υπουργός του ΠΑΣΟΚ είχε το θάρρος να προβεί σε μια ρεαλιστική αποτίμηση της κατάστασης που αντιμετωπίζει η χώρα και να καταθέσει τολμηρές και, κυρίως, συγκεκριμένες προτάσεις.

Περιέγραψε το πολιτικό σύστημα ως «εκ κατασκευής, λαϊκίστικο, φοβικό και εξουσιαστικό», αλλά δεν περιορίσθηκε στη συνήθη γενική και απρόσωπη άσκηση κριτικής και την επίρριψη ευθυνών στους πολιτικούς, οι οποίες είναι φυσικά υπαρκτές και τεράστιες, αλλά ταυτόχρονα κάλεσε και τον λαό να αναλάβει τις δικές του, κάτι που συνήθως οι πολιτικοί αποφεύγουν να πράξουν φοβούμενοι το όποιο κόστος.

Ομως, για τη θεοποίηση του διορισμού στο Δημόσιο δεν μπορεί να ευθύνονται μόνον οι πολιτικοί. Οι πολίτες είναι αυτοί που επί δεκαετίες αποδέχονταν τον διαστρεβλωτικό λαϊκισμό που εξέπεμπαν οι περισσότεροι πολιτικοί -όχι όλοι- και τελικά τον επιβράβευαν ψηφίζοντας αυτούς που ωραιοποιούσαν καταστάσεις και τους έλεγαν αυτά που προτιμούσαν να ακούν. Θα πρέπει, λοιπόν, κάποια στιγμή να αναλάβουν τις ευθύνες τους και οι ίδιοι οι πολίτες που εδώ και μισό αιώνα έχουν αναγάγει σε αυτοσκοπό τον διορισμό στο Δημόσιο και την εξασφάλιση της μονιμότητας.

Επιδεικνύοντας αίσθημα ευθύνης υπογράμμισε ότι δεν υπάρχουν πλέον περιθώρια για αναβολές και τόνισε την αναγκαιότητα εθνικής συναίνεσης και χάραξης ενός θαρραλέου και ριζοσπαστικού πενταετούς προγράμματος οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης, το οποίο θα πρέπει να κριθεί μέσα από εκλογές.

Ο πρώην υπουργός Οικονομικών και Υγείας υπογράμμισε ότι από τη στιγμή που στόχος είναι πλέον η διάσωση της χώρας δεν μπορούν να ισχύουν κάθε είδους «κόκκινες γραμμές». Μίλησε ευθέως για την αναγκαιότητα δραστικής μείωσης του Δημοσίου, λέγοντας ότι το 30% του σημερινού κράτους είναι περιττό, και τάχθηκε υπέρ της προώθησης «μεταρρυθμίσεων-σοκ». Μάλιστα, με την παρρησία που τον διακρίνει, προσδιόρισε μερικές εξ αυτών όπως είναι η άμεση κατάργηση τμημάτων πανεπιστημίων και ΤΕΙ, δημοτικών επιχειρήσεων, άεργων διπλωματικών αντιπροσωπειών, και στρατοπέδων, οι καθολικές αποκρατικοποιήσεις των δημόσιων επιχειρήσεων, ο περιορισμός του αριθμού των στρατηγών, ναυάρχων, πτεράρχων, αντιπροέδρων των Ανωτάτων Δικαστηρίων κ.ά.

Ακόμη και αυτοί που διαφωνούν με τον κ. Παπαδόπουλο, τον θεωρούν από τους πιο σοβαρούς ανθρώπους που διαθέτει το ΠΑΣΟΚ και του αναγνωρίζουν ευθύτητα και συνέπεια. Αλλωστε, είναι από τους λίγους που στα κρίσιμα υπουργεία που βρέθηκε κατέβαλε ειλικρινείς προσπάθειες ορθολογισμού. Σε αυτό το πνεύμα κινήθηκαν και οι προτάσεις που κατέθεσε τώρα για κατάργηση των προνομίων του δημόσιου τομέα και την προσαρμογή τους στα δεδομένα που διέπουν τη λειτουργία του ιδιωτικού, λέγοντας ότι «δεν μπορεί άλλο να σηκώσει ο ιδιωτικός τομέας τα “κεκτημένα” του Δημόσιου».

Ο κ. Παπαδόπουλος είπε αυτονόητα πράγματα, τα οποία συζητούν οι περισσότεροι σκεπτόμενοι άνθρωποι, αλλά λίγοι πολιτικοί ή και δημοσιογράφοι τολμούν να υποστηρίξουν δημόσια. Στη σημερινή κρίσιμη συγκυρία είναι χρήσιμο να ακούγονται αυτοί που αποφεύγουν τον εύκολο δρόμο του λαϊκισμού και των υποσχέσεων, στον οποίο σε μεγάλο βαθμό οφείλεται η σημερινή κατάσταση, και επιλέγουν την ευθεία σύγκρουση με «βολεμένες κοινωνικές συντεχνίες». Εάν εισακουσθούν, ίσως μπορέσει «η χώρα να αποκτήσει συγκεκριμένο προορισμό και πλεύση».