Προς συμφωνία για «Μακεδονία του Βαρδάρη»

Κοινά αποδεκτή λύση για την ονομασία

Του Αθανασιου Eλλις

Κοντά σε συμφωνία στο όνομα «Δημοκρατία της Μακεδονίας του Βαρδάρη» βρίσκονται η Ελλάδα και η ΠΓΔΜ, υπό την πιεστική παρέμβαση των ΗΠΑ και της Ε.Ε. Η συγκεκριμένη ονομασία καλύπτει την ελληνική απαίτηση περί γεωγραφικού προσδιορισμού, ενώ χρησιμοποιείται ευρέως από τους πολίτες της γειτονικής χώρας στο πλαίσιο της διαφοροποίησης από τη Μακεδονία του Αιγαίου (Ελλάδα) και τη Μακεδονία του Πιρίν (Βουλγαρία). Αλλωστε, πριν από έναν ακριβώς χρόνο ο σύμβουλος του προέδρου της ΠΓΔΜ, Ρίστο Νίκοβσκι, είχε δημόσια ταχθεί υπέρ του «Δημοκρατία της Μακεδονίας (Βαρδάρη)». Υπό αυτό το πρίσμα αποκτά ιδιαίτερη σημασία και η ακριβής μορφή που θα έχει η αναγραφή της ονομασίας.

Η χρήση γεωγραφικών περιοχών ή ποταμών ως συστατικό της επίσημης ονομασίας βρέθηκε επανειλημμένα στην τράπεζα των διαπραγματεύσεων, τόνισε στην «Κ» άριστα ενημερωμένη δυτική διπλωματική πηγή που περιέγραψε ως καθοριστικό παράγοντα της πορείας προς τη λύση την πρωτοβουλία του Γιώργου Παπανδρέου να εγκαινιάσει απ’ ευθείας συναντήσεις με τον Νίκολα Γκρούεφσκι, οι οποίες, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, «έσπασαν τον πάγο», και πρόσθεσε: «Οι κινήσεις του κ. Παπανδρέου είχαν μεγάλη συμβολική σημασία. Ξαφνικά, οι γείτονές σας δεν αισθάνονταν ούτε αποκλεισμένοι ούτε ταπεινωμένοι». Προς την ίδια κατεύθυνση κινήθηκαν και οι συχνές επαφές των κ. Δρούτσα και Μιλόσοσκι.

Ο ρόλος του Στάινμπεργκ

Οι εντατικές διαπραγματεύσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη το τελευταίο διάστημα, μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, έχουν αποδώσει καρπούς. Από αμερικανικής πλευράς με το θέμα ασχολήθηκε εκτενώς ο δεύτερος στην ιεραρχία του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Τζέιμς Στάινμπεργκ, ο οποίος τον τελευταίο χρόνο επισκέφθηκε επανειλημμένα τις δύο χώρες. Στην Ελλάδα βρέθηκε τρεις φορές: τον Μάιο, τον Ιούνιο, και τον Δεκέμβριο του 2009 και συναντήθηκε με τον Κώστα Καραμανλή και τον Γιώργο Παπανδρέου. Ο κ. Στάινμπεργκ, που τιμήθηκε πριν από τρεις εβδομάδες από την «Ελληνική και Κυπριακή Ηγεσία» στην Ουάσιγκτον, δήλωσε πρόσφατα ότι «επίκειται η λήψη δύσκολων αποφάσεων» από τον κ. Γκρούεφσκι, υπογράμμισε τη σημασία που έχει για τα Σκόπια στη σημερινή περίοδο αβεβαιότητας η ένταξη στην Ε.Ε. και στο ΝΑΤΟ, ενώ χαιρέτισε τη θετική στάση του κ. Παπανδρέου και το όραμά του για πλήρη ενσωμάτωση των δυτικών Βαλκανίων στην Ε.Ε. έως το 2014. Η ελληνική πλευρά υπογραμμίζει την ανάγκη η νέα, σύνθετη ονομασία να χρησιμοποιείται έναντι όλων, ώστε να αποφευχθεί η σύγχυση των πολλαπλών ονομάτων, θέση στην οποία προσχωρούν σταδιακά και σημαντικές χώρες που επηρεάζουν. Στο πλαίσιο αυτό εκτιμάται ότι η ονομασία «Μακεδονία του Βαρδάρη» παρουσιάζει τα λιγότερα εμπόδια, και θα μπορούσε να κατοχυρωθεί συνταγματικά αφού αποτελεί οικεία περιγραφή της χώρας για τους ίδιους τους πολίτες της ΠΓΔΜ.

Κατά την επίσκεψη του Γιώργου Παπανδρέου στην Ουάσιγκτον, τον Μάρτιο, η αμερικανική πλευρά διεμήνυσε την πρόθεσή της να υιοθετήσει τόσο στα διεθνή φόρουμ όσο και στις διμερείς σχέσεις τη συμβιβαστική ονομασία, είτε το «Βόρεια Μακεδονία», που είχε προτείνει πέρυσι ο κ. Νίμιτς, είτε το «Μακεδονία του Βαρδάρη», που φαίνεται να είναι η ονομασία στην οποία πιθανώς να καταλήξουν οι δύο χώρες.

kathimerini