Οικονομία | 29.10.2009

Ογδόντα χρόνια από το μεγάλο κραχ του 1929

Χρηματιστές της Γουόλ Στριτ τη 'μαύρη Τρίτη" του 1929

Ογδόντα χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από το χρηματιστηριακό κραχ με επακόλουθο την παγκόσμια οικονομική ύφεση του 30. Ο κίνδυνος να οδηγηθεί και σήμερα η παγκόσμια οικονομία σε μία αντίστοιχη ύφεση είναι υπαρκτός

Ένα βασικό κοινό χαρακτηριστικό της κρίσης του 30 με τη σημερινή είναι ότι και στις δύο περιπτώσεις μιλούμε για φαινόμενα παγκόσμιας κλίμακας. Αυτό είναι που τις διαφοροποιεί από άλλες χρηματοπιστωτικές κρίσεις που έχουν συχνά τοπικό χαρακτήρα, περιορίζονται σε συγκεκριμένες περιοχές και μεμονωμένες αγορές. Ο Μάνφρεντ Γέγκερ, οικονομολόγος στο Ινστιτούτο Γερμανικής Οικονομίας στην Κολωνία, διαπιστώνει ότι οι δύο περιπτώσεις μοιάζουν «στο βαθμό που τα ελλείμματα είναι μεγάλα». Δηλαδή γίνονται «επενδύσεις με δανεικά». Αυτό έχει σα συνέπεια να προκαλείται στενότητα, αν οι επενδύσεις δεν αποδώσουν. Δεν μπορούν να αποπληρωθούν τα χρέη και αυτό με τη σειρά του τροφοδοτεί νέο κύκλο απωλειών.

Μια ύφεση όπως τη δεκαετία του 1930 δεν είναι σήμερα το πιθανότερο σενάριοΗ «μαύρη Τρίτη» του 29

Κατά τη γνώμη του Μ. Γιέγκερ αυτή τη φορά υπήρξε έγκαιρη παρέμβαση της πολιτικής ηγεσίας που διδάχθηκε από τα λάθη του παρελθόντος και της μεγάλης κρίσης του 30. Τότε αφετηρία ήταν το χρηματιστηριακό κραχ της "μαύρης Τρίτης", 29 Οκτωβρίου του 1929. Τις συνέπειες του κραχ στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης βίωσαν οι Αμερικανοί χρόνια αργότερα. Το 1932 ένας στους τέσσερις έμεινε άνεργος. «Τότε πάρθηκαν μέτρα έντονου προστατευτισμού. Τέτοια μέτρα δεν έχουμε σήμερα, ευτυχώς, και ας ελπίσουμε ότι θα συνεχίσουμε να μην έχουμε. Τότε η μείωση των εξαγωγών και του εμπορίου τροφοδότησε την κρίση και επιμήκυνε τη διάρκειά της", λέει ο Μάνφρεντ Γκέγκερ.

Διασφάλιση της ρευστότητας

Σήμερα όλα δείχνουν ότι το παγκόσμιο εμπόριο βγαίνει πιο εύκολα από τη στενωπό και αυτό για τους ειδικούς είναι ένα σημαντικό πλεονέκτημα. Επιπρόσθετα στη σημερινή κρίση ακολουθείται μια διαφορετική χρηματοπιστωτική πολιτική.Ουρά ανέργων στη Νέα Υόρκη το 1933Τότε είχαμε σημαντική αύξηση των επιτοκίων που είχε σα συνέπεια να στεγνώσει η αγορά. Αυτή τη φορά οι Κεντρικές Τράπεζες αντέδρασαν διαφορετικά. Έριξαν επιπρόσθετα ρευστό στην αγορά και αυτό οδήγησε σε σταθεροποίηση του χρηματοπιστωτικού συστήματος", λέει ο οικονομολόγος του Ινστιτούτου Γερμανικής Οικονομίας. Οι ειδήμονες λοιπόν ευελπιστούν ότι δεν θα διακοπεί η τροφοδοσία των επιχειρήσεων. Αν όμως περιοριστεί η ρευστότητα το επόμενο διάστημα και ανακοπεί εξαιτίας αυτού η ανάκαμψη της οικονομίας, μπορεί να οδηγηθούμε σε ύφεση.

Εύλογη σύγκριση

Αυτό όμως δεν είναι και το πιο πιθανό σενάριο. Η σύγκριση λοιπόν με τη μεγάλη ύφεση είναι «εύλογη», αλλά, «την πραγματικότητα αποδίδει καλύτερα η σύγκριση με την περίπτωση της Ιαπωνίας. Η Ιαπωνία έχασε μία ολόκληρη δεκαετία, διότι μετά τη μεγάλη σοβαρή χρηματοπιστωτική αναταραχή δεν πήρε τις ενδεδειγμένες οικονομικές αποφάσεις», λέει ο Μ. Γιέγκερ.

Ζητούμενο παραμένει πως θα συγκεραστούν οι φορολογικές απαλλαγές και ο δημόσιος δανεισμός, χωρίς να εκτιναχθεί στα ύψη η ανεργία.

Klaus Ulrich / Γιώργος Παππάς

Υπεύθ. σύνταξης: Σπύρος Μοσκόβου

antigrafikon from DW/---------kefalonia-kai-kosmos.