Friday, October 9, 2009

Πολιτική | 09.10.2009

Όταν τα κεριά νίκησαν τα όπλα

20 χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από τις «προσευχές της ειρήνης» στη Λειψία που σήμαναν την αρχή του τέλους του Τείχους.

Σαν σήμερα πριν από 20 χρόνια, στη Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας συνέβη αυτό που κανείς μέχρι τότε δεν μπορούσε να φανταστεί. Το Τείχος που χώριζε τις Γερμανίες και την Ευρώπη υπέστη τα πρώτα ρήγματα. Μερικές εβδομάδες αργότερα θα κατέρρεε και μαζί του το καθεστώς.

Την 9η Οκτωβρίου του 1989 περίπου 70 χιλιάδες Ανατολικογερμανοί βγήκαν στους δρόμους της Λειψίας και διαδήλωσαν ειρηνικά με αναμμένα κεριά στα χέρια κατά του καθεστώτος. Ήταν η πρώτη από τις μεγάλες διαδηλώσεις, που ξεκίνησε από τη Λειψία και επεκτάθηκε σ' όλη την πρώην Ανατολική Γερμανία. Για πολλούς Ανατολικογερμανούς αντικαθεστωτικούς η 9η Οκτωβρίου είναι σημαντικότερη και από την 9η Νοεμβρίου, την ημέρα που έπεσε το Τείχος του Βερολίνου.

Η Κατρίν Χατενχάουερ θυμάται την ημέρα αυτή. Δεν ήταν παρούσα στη μεγάλη αυτή διαδήλωση, επειδή απλούστατα ήταν στην φυλακή. Είχε συλληφθεί σε προηγούμενη, μικρότερης έκτασης διαδήλωση, αλλά θυμάται πολύ καλά τη νευρικότητα που επικρατούσε στις 9 Οκτωβρίου στη φυλακή. «Ένοιωσα ότι υπήρχε μεγάλη ένταση. Οι δεσμοφύλακες πηγαινοέρχονταν και συζητούσαν ζωηρά. Το κτίριο της φυλακής σειόταν. Σκέφτηκα ότι περνάνε πολλά φορτηγά. Αργότερα κατάλαβα ότι επρόκειτο για 70 χιλιάδες ανθρώπους που διαδήλωναν», θυμάται η Κατρίν Χατενχάουερ.

«Γνήσια έκφραση της πίστης»

Εκδηλώσεις αλληλεγγύης στους διαδηλωτές της ΛειψίαςBildunterschrift: Großansicht des Bildes mit der Bildunterschrift: Εκδηλώσεις αλληλεγγύης στους διαδηλωτές της ΛειψίαςΤόσους πολλούς διαδηλωτές δεν περίμεναν οι δυνάμεις ασφαλείας του καθεστώτος. Απέφυγαν ωστόσο να διατάξουν επέμβαση του στρατού. Η «ειρηνική επανάσταση» νίκησε. Μια επανάσταση που βγήκε μέσα από τον ναό του Αγίου Νικολάου. Τα κεριά νίκησαν τα όπλα. Στον ναό αυτόν λάμβαναν χώρα οι λεγόμενες «προσευχές της ειρήνης» ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του 80. Τις διοργάνωναν πρωτοβουλίες πολιτών. Ένας από αυτούς ο Ράινερ Μίλερ μας υπενθύμισε: «Ήμασταν Χριστιανοί και οι «προσευχές της ειρήνης» ήταν η γνήσια έκφραση της πίστης μας. Ήταν η λογική συνέπεια του τρόπου που βιώναμε την χριστιανική ζωή στην Ανατολική Γερμανία. Ήταν οι συνθήκες που δεν μπορούσαμε να αλλάξουμε προκείμενου να ανατρέψουμε τις απάνθρωπες αυτές καταστάσεις.

Το καθεστώς έβγαλε την επανάσταση στο δρόμο

Από την εκκλησία του Αγίου Νικολάου ξεκίνησαν όλαBildunterschrift: Großansicht des Bildes mit der Bildunterschrift: Από την εκκλησία του Αγίου Νικολάου ξεκίνησαν όλαΟι «προσευχές της ειρήνης» δεν ήταν κάτι αυτονόητο. Πολλοί άνθρωποι, ακόμη και λειτουργοί της Ευαγγελικής Εκκλησίας φοβούνταν τις συνέπειες. Κανείς δεν γνώριζε πώς θα αντιδρούσε το καθεστώς. Υπήρχαν επίσης πολλοί που θεωρούσαν ότι ήταν ιδιαίτερα πολιτικός ο χαρακτήρας των προσευχών. Η τακτική του καθεστώτος να μεταφέρει τη διαμάχη στους κόλπους της Εκκλησίας είχε στεφθεί με επιτυχία, λέει ο Ράινερ Μίλερ και διευκρινίζει «Η τοπική ηγεσία του Ενιαίου Σοσιαλιστικού Κόμματος (SED) έτριβε τα χέρια της όταν η ηγεσία της Εκκλησίας ήλθε σε σύγκρουση μαζί μας και απαγόρευσε τις εκδηλώσεις μας. Δεν μας άφηναν να κάνουμε τις δικές μας ελεύθερες προσευχές εντός του ναού του Αγίου Νικολάου».

Τελικά η απαγόρευση πέτυχε το αντίθετο από αυτό που επεδίωκε το καθεστώς. Οι αντικαθεστωτικοί πραγματοποιούσαν πλέον τις συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας μπροστά από τον ναό, στο δρόμο.

Η επανάσταση είχε βγει πλέον στους δρόμους. Και παρά τις απειλές του καθεστώτος προς την εκκλησιαστική ηγεσία, οι προσευχές συνεχίστηκαν. Στις 9 Οκτωβρίου του 1989 τέσσερις μεγάλοι ναοί άνοιξαν τις πόρτες τους για να φιλοξενήσουν τις «προσευχές της ειρήνης». Το νερό είχε μπει στ' αυλάκι. Τέσσερις ημέρες μετά τη μεγάλη διαδήλωση της Λειψίας θα ανοίξουν οι φυλακές και η Κατρίν Χατενχάουερ θα αφεθεί ελεύθερη.

Mechthild Baus/Σταμάτης Ασημένιος

Υπεύθ. Σύνταξης: Βιβή Παπαναγιώτου

1 comment:

  1. μέρες αλησμόνητες ,γιομάτες γεγονότα που άλλαζαν τον πολιτικό χάρτη της Ευρώπης. Μέρες που ο ΚΌΛ έδινε στους ανατολικογερμανούς εκατόν μάρκα σαν έφταναν στην δύση ,μέρες που τα σύνορα κατέστησαν άχρηστα και η επανασταση του ανατολικού κόσμου είχε κατεβεί στα πεζοδρόμια τραγουδώντας.Ο ρόλος του Γκορμπατσόφ ήταν καθοριστικός σαυτήν την κοσμογονία.

    ReplyDelete