Μία ιστορία επιβίωσης του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου από την Κεφαλονιά. Διαφυγή από το υποβρύχιο Perseus

Φεβρουάριος 7, 2015 
http://kefaloniamas.gr/

Πριν από 70 χρόνια, κοντά στο ελληνικό νησί της Κεφαλονιάς, το βρετανικό υποβρύχιο HMS Perseus έπεσε πάνω σε μια ιταλική νάρκη, δημιουργώντας μια από τις μεγαλύτερες και πιο αμφιλεγόμενες ιστορίες επιβίωσης από τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο.

Το HMS Perseus (Περσέας) ξεκίνησε το ταξίδι του τον Μάιο του 1929.

Τα καθαρά νερά της Μεσογείου ήταν θανάσιμη παγίδα για τα βρετανικά υποβρύχια στον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο.

Μερικά τα βομβάρδιζαν από τον αέρα, άλλα τα κυνηγούσαν με σόναρ, βόμβες βυθού και τα περισσότερα, έπεφταν σε νάρκες.

Τα δύο πέμπτα των υποβρυχίων που επιχείρησαν να διανύσουν τη Μεσόγειο Θάλασσα βυθίστηκαν και όταν ένα υποβρύχιο βυθίζεται μετατρέπεται σε ομαδικό τάφο - όλο το πλήρωμα πεθαίνει. Αυτός ήταν ο κανόνας.

Μάλιστα, καθ'όλη τη διάρκεια του πολέμου υπήρξαν μόνο 4 εξαιρέσεις στον κανόνα αυτό και η πιο αξιοσημείωτη από αυτές συνέβει στις 6 Δεκεμβρίου του 1941, όταν το HMS Perseus έπεσε στον πάτο της θάλασσας.

Αίνιγμα

Όταν έφυγε από τη βρετανική ναυτική βάση στη Μάλτα στο τέλος του Νοεμβρίου του 1941, το HMS Perseus αποτελούταν από πλήρωμα 59 ατόμων και 2 επιβάτες, ένας εκ των οποίων ήταν ο John Capes, ένας 31χρονος ναυτικός θερμαστής που ταξίδευε προς την Αλεξάνδρεια.

Ψηλός, σκοτεινός, όμορφος και κάπως αινιγματικός ο Capes είχε μορφωθεί στο Dulwich College και ως γιος διπλωμάτη θα είχε φυσικά τάξη αξιωματικού, αντί για μια από τις χαμηλότερες θέσεις μηχανικού οι οποίοι φρόντιζαν τις μηχανές.

Ένα δύσκολο χειμωνιάτικο βράδυ στις 6 Δεκεμβρίου, το Perseus βρισκόταν στην επιφάνεια της θάλασσας 3 χιλιόμετρα μακριά από τις ακτές της Κεφαλονιάς επαναφορτίζοντας τις μπαταρίες του υπό την κάλυψη του σκότους της νύχτας για να προετοιμαστεί για μια ακόμα μέρα κάτω από την θάλασσα.

Σύμφωνα με άρθρα εφημερίδων στις οποίες ο Capes αργότερα έγραψε, αυτός ηρεμούσε πάνω σε μια αυτοσχέδια κουκέτα που είχε φτιάξει από έναν εφεδρικό σωλήνα τορπίλης όταν, χωρίς καμία προειδοποίηση, συνέβει μια καταστροφική έκρηξη.

Το σκάφος περιστράφηκε, βυθίστηκε και χτύπησε στον πάτο,  που ο Capes περιέγραψε  ως ένα "πολύ δυνατό τράνταγμα".

Η κουκέτα του εκτράπηκε και τον πέταξε στον απέναντι τοίχο. Όλα τα φώτα έσβησαν.

Ο Capes συμπέρανε ότι είχαν πέσει σε νάρκη. Μόλις κατάφερε να σταθεί, έψαξε αμέσως για φακό. Μέσα στον όλο και περισσότερο αποπνικτικό αέρα και την αυξανόμενη στάθμη του νερού του μηχανοστασίου βρήκε τα παραμορφωμενα πτώματα μηχανικών.

Αλλά μόνο μέχρι εκεί μπορούσε να φτάσει. Η πόρτα του μηχανοστάσιου είχε κλείσει από την πίεση του νερού που υπήρχε στην άλλη πλευρά. "Έτριζε υπό την τεράστια πίεση. Το νερό έρεε και έσταζε από τις λαστιχένιες αρθρώσεις της πόρτας" είπε ο Capes.

Έσυρε όσους θερμαστήρες έδειχναν σημάδια ζωής προς την καταπαχτή διαφυγής και φόρεσε σε αυτούς αλλά και στον εαυτό του εξοπλισμό διαφυγής.

Αυτός ο εξοπλισμός είχε δοκιμαστεί μόνο μέχρι βάθος 30 μέτρων. Ο μετρητής βάθους έδειχνε μόλις πάνω από 80 μέτρα, και απ'όσο ήξερε ο Capes, κανείς δεν είχε ποτέ καταφέρει να επιζήσει από τέτοιο βάθος.

Μάλιστα, ο μετρητής είχε χαλάσει, υπερεκτιμώντας το βάθος για 30 μέτρα, μα ο χρόνος λιγόστευε. Του ήταν πλέον δύσκολο να αναπνεύσει.

Πλημμύρισε το δωμάτιο, έβαλε ένα μεγάλο μπαούλο κάτω από την καταπακτή διαφυγής και με μεγάλη δυσκολία απελευθέρωσε τις χαλασμένες βίδες της.

Έβαλε τους τραυματισμένους συντρόφους του στο μπαούλο και τους έβγαλε έξω στην κρύα θάλασσα μέσω της καταπακτής. Ήπιε μια τελευταία γουλιά ρούμι από το μπουκάλι του και πέρασε και αυτός από αυτήν.

"Αφέθηκα και το ανοδικό οξυγόνο με ανέβασε γρήγορα προς τα πάνω. Ξαφνικά βρέθηκα μόνος μου στη μέση του μεγάλου ωκεανού."

"Ο πόνος έγινε τρομερός, τα πνευμόνια μου και όλο μου το σώμα σαν να ήταν έτοιμα να διαλυθούν. Η οδύνη με έκανε να ζαλίζομαι. Πόσο θα άντεχα;"

"Στη συνέχεια, ξαφνικά βγήκα στην επιφάνεια και επέπλεα στον αφρό της."

Όμως, έχοντας καταφέρει μια διαφυγή από το μεγαλύτερο βάθος που είχε ως τότε καταγραφθεί, η δοκιμασία του δεν είχε ακόμα τελειώσει.

Οι τραυματισμένοι συνάδελφοι του δεν είχαν βγει στην επιφάνεια μαζί του και έτσι βρέθηκε μόνος του στη μέση μιας κρύας Δεκεμβριανής θάλασσας.

Μέσα στο σκοτάδι εντόπισε μερικά λευκά βράχια και συνειδητοποίησε πως η μόνη του επιλογή ήταν να κολυμπήσει προς αυτά.

Αμφίβολη ιστορία.

Το επόμενο πρωί ο Capes βρέθηκε αναίσθητος από δύο ψαράδες στις ακτές της Κεφαλονιάς.

Για τους επόμενους 18 μήνες τον μετακινούσαν από σπίτι σε σπίτι για να ξεφύγει από τους Ιταλούς κατόχους. Έχασε 32 κιλά και έβαψε τα μαλλιά του μαύρα προσπαθώντας να εναρμονιστεί.

Είπε αργότερα: "Πάντα, τη στιγμή της απελπισίας, κάποιος εντελώς φτωχός αλλά φιλικός και πατριωτικός νησιώτης θα διακινδύνευε τις ζωές όλης της οικογένειας του για μένα."

"Μου δώσανε μέχρι και ένα από τα πολύτιμα υπάρχοντα τους, ένα γαϊδούρι με το όνομα Μαρίκα. Υπό έναν όρο - Έπρεπε να ορκιστώ πως δε θα τη φάω."

Επιτέλους έφυγε από το νησί με ένα ψαροκάικο τον Μάιο του 1943, σε μία μυστική αποστολή οργανωμένη από το Βρετανικό ναυτικό.

Ένα επικίνδυνο, έμμεσο ταξίδι 640χμ που τον πήγε Τουρκία και από κει πίσω στην ναυτική βάση της Αλεξάνδρειας.

Παρά το γεγονός ότι του απονεμήθηκε μετάλλιο για τη διαφυγή του, η ιστορία του Capes ήταν τόσο εκπληκτική που πολλοί, εντός αλλά και εκτός του ναυτικού, την αμφισβητούσαν.

Ήταν όντως στο σκάφος; Εξάλλου, δεν ήταν στο κατάλογο του πληρώματος και οι Διοικητές των υποβρυχίων είχαν διαταχθεί να σφραγίσουν τις καταπακτές για να αποτραπεί η ανύψωση τους σε περίπτωση επίθεσης με βόμβες βυθού.

Δεν υπήρχαν αυτόπτες μάρτυρες, ο Capes φημιζόταν για τις υπερβολικές ιστορίες του και οι ίδιες του οι γραμμένες αναφορές μετά τον πόλεμο είχαν διάφορες εκδοχές.

Και το ότι ο μετρητής βάθους έδειχνε 80 μέτρα έκανε την ιστορία του ακόμα πιο αμφίβολη.

Ο John Capes πέθανε το 1985 αλλά μόνο το 1997 η ιστορία του επιτέλους επαληθεύθηκε.




Το μνημείο  του HMS Perseus  έξω από τον Πόρο στην Κεφαλονιά

Σε μία σειρά καταδύσεων στο ναυάγιο του Perseus ο Κώστας Θωκταρίδης ανακάλυψε την άδεια κουκέτα του Capes, την καταπακτή και το δωμάτιο ακριβώς όπως τα είχε περιγράψει ο Capes και τέλος, το μπουκάλι του από το οποίο είχε πιει εκείνη την τελευταία γουλιά ρούμι.

Πηγή 
Φωτογραφίες: Aquatic Scuba Diving Club - Kefalonia