Αιτιολογική έκθεση
«Τροποποίηση διατάξεων Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος και άλλες διατάξεις»
Άρθρο 1
Με τις διατάξεις της παραγράφου 1 ρυθμίζεται η φορολόγηση των φορολογικών κατοίκων εξωτερικού, συμπεριλαμβανομένων και των ελλήνων ομογενών, και καθιερώνεται ένα φορολογικό καθεστώς αντίστοιχο με αυτό που ίσχυε με τον προηγούμενο ΚΦΕ (ν.2238/1994) για το οικονομικό έτος 2014 (χρήση 2013). Για τους εν λόγω φορολογούμενους η υποχρέωση να αναγράφουν στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος όλα τα εισοδήματα πηγής Ελλάδας, ανεξαρτήτως ποσού, δεν ενεργοποιεί τα τεκμήρια διαβίωσης. Π.χ. στην περίπτωση που ένας φορολογικός κάτοικος εξωτερικού αποκτά εισόδημα από τόκους καταθέσεων στη χώρα μας ύψους 1 ευρώ, δεν θα επιβάλλεται φόρος στην Ελλάδα βάσει τεκμαρτού εισοδήματος (π.χ. βάσει δευτερεύουσας κατοικίας, ΕΙΧ κ.λπ.). Με την προϊσχύουσα διάταξη του ν.4172/2013, όποιος κάτοικος εξωτερικού είχε εισόδημα από τόκους καταθέσεων στη χώρα μας ύψους 1 ευρώ, ήταν υποχρεωμένος να καταβάλει φόρο στην Ελλάδα βάσει των τεκμηρίων διαβίωσης. Αυτό, όμως, είχε ως αποτέλεσμα οι φορολογικοί κάτοικοι εξωτερικού και ιδίως οι έλληνες ομογενείς να αποσύρουν τις καταθέσεις τους από τα ημεδαπά τραπεζικά ιδρύματα, με προφανή συνέπεια την απώλεια κεφαλαίων και φόρων επί των τόκων ή να εισάγουν χρηματικά κεφάλαια στην Ελλάδα προκειμένου να καλύψουν τα τεκμήρια διαβίωσης και στη συνέχεια να τα εξάγουν στο κράτος της φορολογικής τους κατοικίας. Τέλος, οι δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων δεν εφαρμόζονται για φορολογικούς κατοίκους εξωτερικού υπό την προϋπόθεση ότι δεν αποκτούν εισόδημα στην Ελλάδα.
Με τις διατάξεις της παραγράφου 2 ορίζεται ότι η διαφορά μεταξύ του τεκμαρτού εισοδήματος και του εισοδήματος που αποκτά ο φορολογούμενος μόνο από κεφάλαιο ή/και από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου φορολογείται με την κλίμακα των μισθωτών- συνταξιούχων, υπό την προϋπόθεση ότι το τεκμαρτό εισόδημα του φορολογούμενου δεν υπερβαίνει το ποσό των 9.500 ευρώ.
Με τις διατάξεις της παραγράφου 4 τα εισοδήματα που αποκτούν οι περιστασιακά ή ευκαιριακά απασχολούμενοι (άνεργοι, νοικοκυρές, φοιτητές, συμμετέχοντες σε προγράμματα εργασιακής εμπειρίας κ.λπ.) και εφόσον αυτοί δεν είναι επιτηδευματίες, δηλαδή δεν έχουν κάνει έναρξη εργασιών, αντιμετωπίζονται φορολογικά, για λόγους φορολογικής δικαιοσύνης, ως εισόδημα από μισθούς-συντάξεις υπολογιζόμενου του ποσού της μείωσης φόρου των 2.100 ευρώ και χωρίς να βεβαιώνεται προκαταβολή επόμενου έτους.
Με τις διατάξεις της παραγράφου 5 δεν υπολογίζεται τεκμαρτό εισόδημα για τους ασκούντες ατομική αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα από ιδιοχρησιμοποίηση ή δωρεάν παραχώρηση αγροτικών εκτάσεων προς ανιόντες/κατιόντες/συζύγους. Με την εν λόγω διάταξη αποφεύγεται η υπερβολική φορολογική επιβάρυνση όσων ασκούν ατομική αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα εξαιτίας του τεκμαρτού εισοδήματος από ιδιοχρησιμοποίηση ή δωρεάν παραχώρηση αγροτικών εκτάσεων.
Άρθρο 2
Με τις διατάξεις του άρθρου 2 του σχεδίου νόμου επισημαίνεται ότι δεδομένης της δυσχερούς οικονομικής κατάστασης που αντιμετωπίζει τα τελευταία χρόνια η χώρα εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, η ελληνική πολιτεία οφείλει να καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για την ανάπτυξη της οικονομίας και την υποβοήθηση των ελληνικών επιχειρήσεων. Στα πλαίσια αυτά και δεδομένου, ότι οι κατασκευές αγωγών μεταφοράς προϊόντων ενέργειας (φυσικού αερίου κλπ), αποτελούν έργα υψίστης σημασίας για τη χώρα και μπορούν να βοηθήσουν στη δημιουργία θέσεων εργασίας, τόσο στο στάδιο της παραγωγής των αγαθών που θα απαιτηθούν για την κατασκευή των αγωγών, όσο και για τις εργασίες κατασκευής τους, είναι σημαντικό οι ελληνικές επιχειρήσεις να έχουν τη δυνατότητα συμμετοχής με ίσους όρους στους διαγωνισμούς για την προμήθεια αγαθών και υπηρεσιών που αποκλειστικά χρησιμοποιούνται για την κατασκευή των αγωγών.
Οι ελληνικές επιχειρήσεις έχουν ένα σημαντικό μειονέκτημα συγκριτικά με τις ομοειδείς κοινοτικές εκ του λόγου, ότι μια ελληνική επιχείρηση οφείλει να εκδίδει τιμολόγιο με ΦΠΑ για τις πράξεις παράδοσης αγαθών και παροχής υπηρεσιών, που διενεργεί στο εσωτερικό της χώρας, ενώ οι αντίστοιχες κοινοτικές επιχειρήσεις, που διενεργούν διασυνοριακή παράδοση αγαθών στο εσωτερικό της κοινότητας, στα πλαίσια ενδοκοινοτικής συναλλαγής ή υπηρεσιών που φορολογούνται ως πράξεις λήπτη, μπορούν να εκδίδουν τα αντίστοιχα παραστατικά χωρίς ΦΠΑ, σύμφωνα με τους κανόνες των ενδοκοινοτικών συναλλαγών και λήψεων υπηρεσιών. Έτσι, στην απόφαση της επιχείρησης που κατασκευάζει έναν αγωγό φυσικού αερίου για την επιλογή του προμηθευτή αγαθών και υπηρεσιών, θα συνεκτιμηθεί αρνητικά η ανάγκη εκταμίευσης επιπλέον του αναλογούντος ΦΠΑ.
Άρθρο 3
Με την προτεινόμενη διάταξη του άρθρου 3 του σχεδίου νόμου (προσθήκη με περίπτωση ιβ', στην παράγραφο 1, του άρθρου 78, του ν.2960/2001) απαλλάσσεται από τον ειδικό φόρο κατανάλωσης, το φυσικό αέριο της περίπτωσης ιη', της παραγράφου 1, του άρθρου 73, υπό την προϋπόθεση ότι παραλαμβάνεται από βιομηχανίες ή βιοτεχνίες και προορίζεται να χρησιμοποιηθεί αποκλειστικά ως πρώτη ύλη για την παραγωγή των προϊόντων τους. Η ως άνω απαλλαγή ισχύει από 1/1/2015.
Η δυνατότητα για τη χορήγηση της ως άνω απαλλαγής προβλέπεται στην παράγραφο 4, του άρθρου 2 της Οδηγίας 2003/96/ΕΚ. Το προτεινόμενο μέτρο αποσκοπεί στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της εγχώριας βιομηχανίας.
Με την ίδια διάταξη παρέχεται η εξουσιοδότηση για την έκδοση κοινής απόφασης των Υπουργών Οικονομικών και Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας με την οποία θα καθορίζονται οι όροι, οι προϋποθέσεις, η διαδικασία και ο τρόπος ελέγχου για την απαλλαγή από τον ΕΦΚ του φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται από βιομηχανίες ή βιοτεχνίες ως πρώτη ύλη για την παραγωγή των προϊόντων τους.
Άρθρο 4
Με την προτεινόμενη διάταξη του άρθρου 5 του σχεδίου νόμου προβλέπεται απαλλαγή από το φόρο δωρεών για τα χρηματικά ποσά που καταβάλλονται από φυσικά ή νομικά πρόσωπα στη στενή οικογένεια των προσώπων που έχασαν τη ζωή τους ή αγνοούνται λόγω του ναυαγίου του πλοίου Norman Atlantic το Δεκέμβριο του 2014. Με τη ρύθμιση αυτή η πολιτεία, επιδεικνύει την ευαισθησία της απέναντι στα πρόσωπα που επλήγησαν από τη ναυτική τραγωδία και διευκολύνει την παροχή αφορολόγητων των τυχόν έκτακτων οικονομικών βοηθημάτων που έχουν καταβληθεί ή θα καταβληθούν προς τις οικογένειές τους, για την κάλυψη εξόδων που προέκυψαν σε αυτές.
Άρθρο 5
Με τις διατάξεις του άρθρου 6 του σχεδίου νόμου για τον προσδιορισμό του καθαρού εισοδήματος, τα πρατήρια καπνοβιομηχανικών προϊόντων, τα οποία τηρούν βιβλία Β κατηγορίας, απαλλάσσονται της πραγματικής απογραφής (ΠΟΛ.1134/14.12.2004) και αντί αυτής γίνεται πλασματική, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 31 παρ.1 περ. Γ' του Ν.2238/1994, κατά την οποία ως απογραφή λήξης της διαχειριστικής περιόδου λαμβάνεται ποσοστό 10% επί των αγορών της περιόδου αυτής και ως απογραφή έναρξης ποσοστό 10% επί των αγορών της προηγούμενης διαχειριστικής περιόδου.
Τα πρατήρια καπνικών είχαν ανέκαθεν υποχρέωση τήρησης βιβλίων Β' κατηγορίας και για μία και μόνη χρήση, ήτοι το 2003, οι επιχειρήσεις αυτές υποχρεώθηκαν να τηρήσουν βιβλία Γ κατηγορίας και να διενεργήσουν πραγματική απογραφή, ενώ στη συνέχεια, από την 1.1.2004 και μετά, επανεντάχθηκαν στη Β1 κατηγορία βιβλίων, βάσει των διατάξεων του άρθρου 32 παρ. 4 του ν. 3229/2004.
Οι ελεγκτικές αρχές δεν εφάρμοσαν κατά τον έλεγχο τη διάταξη του άρθρου 31 παρ.1 περ. γ' του Ν.2238/1994 περί πλασματικής απογραφής. Για τον προσδιορισμό του καθαρού εισοδήματος ως απογραφή έναρξης για τη χρήση 2004 ελήφθη η πραγματική απογραφή του 2003 ενώ η ως απογραφή λήξης ι η πλασματική του 10% επί των αγορών του 2004.
Με τον ως άνω τρόπο υπολογισμού τα κέρδη που προκύπτουν είναι πολλαπλάσια των πραγματικών και δηλωθέντων σε όλες τις άλλες χρήσεις. Με την προτεινόμενη διάταξη αποκαθίσταται η φορολογική ισορροπία και τερματίζονται οι δικαστικές διενέξεις.
Άρθρο 6
Η προβλεπόμενη από την τροποποιούμενη διάταξη ακυρότητα των συμβολαίων μεταβίβασης της κυριότητας ή δικαιωμάτων επί ακινήτων χωρίς την προσκόμιση του πιστοποιητικού ΕΝΦΙΑ είναι σοβαρή συνέπεια, η οποία πλήττει τις συναλλαγές και είναι δυσανάλογη προς τον επιδιωκόμενο σκοπό. Με την προτεινόμενη ρύθμιση εξορθολογίζονται οι συνέπειες από τη μη προσκόμιση του πιστοποιητικού ΕΝΦΙΑ ή τις ελλείψεις ή σφάλματα του πιστοποιητικού αυτού. Για τον αυτό λόγο κρίνεται αναγκαία και η άρση της ακυρότητας των συμβολαίων που συνετάγησαν μέχρι την ισχύ του παρόντος νόμου, στα οποία έχει μεν επισυναφθεί πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ αλλά έχουν διαπιστωθεί παραλείψεις ή σφάλματα ως προς τα στοιχεία του ακινήτου που αναφέρονται σε αυτό. Επιπλέον, εξορθολογίζονται και τα επιβαλλόμενα πρόστιμα σε βάρος συμβολαιογράφων, υποθηκοφυλάκων κ.λπ. και καθορίζονται ανάλογα με την αξία του μεταβιβαζομένου ακινήτου ή δικαιώματος σε αυτό.
Άρθρο 7
Έναρξη Ισχύος