Ερευνες για την πρόγνωση σεισμών

Επιστήμονες του ΑΠΘ παρουσίασαν τα αποτελέσματα εργασίας που στηρίχθηκε σε νέες μεθοδολογίες

Του Θαναση Tσιγγανα

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ. Τέσσερις περιοχές, το κεντρικό Ιόνιο, η θαλάσσια περιοχή ΝΔ της Κρήτης, ο ανατολικός Κορινθιακός και η Θάλασσα του Μαρμαρά εμφανίζουν υψηλά ποσοστά γένεσης ενός σεισμού άνω των 6,5 Ρίχτερ μέσα στα επόμενα τριάντα χρόνια.

Επιστήμονες του ΑΠΘ (Π. Παραδεισοπούλου, Ε. Παπαδημητρίου, Β. Καρακώστας) παρουσίασαν χθες στο 19ο Συνέδριο της Καρπαθο - Βαλκανικής Ενωσης τα αποτελέσματα ερευνητικής εργασίας που στηρίχθηκε σε νέες μεθοδολογίες και σε ένα δοκιμασμένο αμερικανικό μοντέλο βάσει των οποίων υπολογίζεται η πιθανότητα μεγάλου σεισμού σε περιοχές ανάμεσα σε γνωστά ρήγματα από τα οποία τον 20ό αι. προήλθαν 67 ισχυροί σεισμοί.

Από τις σεισμικές ζώνες που μελετήθηκαν στη Δυτική Τουρκία και εκείνες που ξεκινούν από Αλβανία, ΠΓΔΜ, Βουλγαρία και καταλήγουν στον ελλαδικό χώρο, η επιστημονική έρευνα κατέληξε ότι η περιοχή της Θάλασσας του Μαρμαρά -όπως έδειξε και παλιότερη έρευνα Αμερικανών σεισμολόγων- συγκεντρώνει ποσοστά 30% - 40% για την εκδήλωση ενός σεισμού ίσου ή μεγαλύτερου των 6,5 Ρίχτερ μέσα στα επόμενα 30 χρόνια. Στον ελλαδικό χώρο παρόμοια ποσοστά εμφανίζουν οι περιοχές στο κεντρικό Ιόνιο (ευρύτερη περιοχή της Κεφαλονιάς) και στον ανατολικό Κορινθιακό. Μικρότερα ποσοστά (15%-20%) εμφανίζει η θαλάσσια περιοχή ΝΔ της Κρήτης και σε διαφορετικό σημείο (πιο νότια) από το επίκεντρο του μεγαλύτερου σεισμού (8,2 R) στη Μεσόγειο το 365 μ. Χ.

«Μελετάμε την αλληλεπίδραση μεταξύ των ρηγμάτων. Οι πιθανότητες εξαρτώνται από τις μεταβολές των τάσεων και επηρεάζονται από την εκδήλωση ενός σεισμού σε κοντινό ρήγμα που σαφώς μεταβάλλει τα ποσοστά» ανέφερε στην «Κ» η δρ Π. Παραδεισοπούλου, που παρουσίασε τη συγκεκριμένη εργασία.

Οι σεισμολόγοι έχουν θέσει στο μικροσκόπιο τις λεγόμενες σμηνοσειρές (ομάδα σεισμών ίσου περίπου μεγέθους από το ίδιο επίκεντρο) μελετώντας το Β. Αιγαίο και τον Κορινθιακό Κόλπο και προσπαθούν να «απαντήσουν» σε βάθος 10ετίας κατά πόσο επηρεάζονται από τη γένεση προηγούμενων ισχυρών σεισμών ή αν είναι πρόδρομοι ισχυρών σεισμών.

Στο συνέδριο παρουσιάστηκαν μέθοδοι με τις οποίες οι ερευνητές προσπαθούν να αποκωδικοποιήσουν και την επικινδυνότητα της μετασεισμικής ακολουθίας ενός ισχυρού σεισμού «έτσι ώστε να είμαστε σε θέση να μπορούμε να πούμε στον κόσμο και στους αρμόδιους της πολιτείας από τα πρώτα 24ωρα, π. χ. αν μπορούν να επιστρέψουν στα σπίτια τους, αν μπορούν να ξεκινήσουν επεμβάσεις άμεσα ή όχι, αν θα έχουμε και πόσο θα διαρκέσουν οι μετασεισμοί» ανέφερε η καθηγήτρια Γεωφυσικής κ. Ελευθερία Παπαδημητρίου.

Μια νέα μέθοδος επιχειρεί μάλιστα να ανιχνεύσει κατά πόσο μια ισχυρή δόνηση μπορεί να επηρεάσει μια ευρύτερη περιοχή τα επόμενα χρόνια. Τα αποτελέσματα αυτών των ερευνών μπορούν να συμβάλουν στη μεσοπρόθεσμη πρόγνωση σεισμών, αλλά και στην καλύτερη αντισεισμική θωράκιση περιοχών.

Ιδιαιτερότητα

Ως «ρήγμα ερωτηματικό» παρουσίασε ο καθηγητής Γεωλογίας του Πανεπιστημίου της Πάτρας κ Ι. Κουκουβέλας τα αποτελέσματα της μελέτης για το ρήγμα Νησιού που προκάλεσε τον Ιούνιο του 2008 τον σεισμό 6,4 R στα όρια των νομών Ηλείας - Αχαΐας. «Πρόκειται για ένα ρήγμα φάντασμα που δεν το γνωρίζαμε και εμφάνισε την εξής ιδιαιτερότητα», ανέφερε στην «Κ»: Η διάρρηξη στην επιφάνεια είχε κατεύθυνση Β-ΒΔ ενώ σε βάθος 20 χλμ., Β-ΒΑ. Ισως πρέπει να αναθεωρήσουμε την άποψη ότι ένας σεισμός προκαλείται από ένα ρήγμα. Συχνά μπορεί να μην είναι ένα το ρήγμα...» τόνισε.