Οικονομία | 06.09.2010

Τα "έξυπνα δίκτυα" παροχής ρεύματος για το αύριο

Πώς θα ενσωματωθούν στα παραδοσιακά δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας οι εναλλακτικές πηγές, όπως ο αέρας, ο ήλιος και η βιομάζα; Η απάντηση λέγεται smart grids, δηλαδή έξυπνα δίκτυα για τη διαχείριση της ενέργειας.

20 – 20 – 20 λέγεται η νέα ενεργειακή στρατηγική της Ε.Ε. Μέχρι το 2020 η Ευρώπη θέλει να μειώσει κατά 20% τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και να αυξήσει στο 20% το μερίδιο των εναλλακτικών πηγών ενέργειας. Για να γίνει αυτό δεν αρκούν τα φωτοβολταϊκά και οι ανεμογεννήτριες, πρέπει και να συνδεθούν μεταξύ τους σε ένα δίκτυο διαχείρισης ενέργειας. Το πρόβλημα με τις εναλλακτικές πηγές είναι ότι δεν είναι πάντα διαθέσιμες: πολλές φορές ο ήλιος κρύβεται και ο αέρας δεν φυσάει, οπότε δεν τροφοδοτούνται οι μονάδες παραγωγής ενέργειας. Η λύση στο πρόβλημα είναι το δίκτυο διασύνδεσης ‛smart grids’: όταν δέχεται υπερεπαρκή ποσότητα ενέργειας αποθηκεύει ένα μέρος σε ειδικούς συσσωρευτές και το απόθεμα ενεργοποιείται όταν χρειαστεί, για παράδειγμα για να φορτίσουμε ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο, ακόμα και τη νύχτα. Ο επικεφαλής του ευρωπαϊκού κλάδου στον ελβετικό κολοσσό ενέργειας ABB, Peter Schmits, πιστεύει ότι αυτό είναι το μέλλον της ενεργειακής βιομηχανίας :

"Χωρίς smart grids, δηλαδή χωρίς σωστή διαχείριση, δεν μπορούμε να εκμεταλλευθούμε το δυναμικό των εναλλακτικών πηγών - ‛smart grids’ σημαίνει ‛έξυπνο δίκτυο’. Υπάρχουν λύσεις στην κατεύθυνση αυτή, τις οποίες αξιοποιούμε. Χρειαζόμαστε όμως μία ευέλικτη πολιτική τιμολόγησης που θα δίνει κίνητρα. Και όσο περισσότερη ενέργεια αποθηκεύουμε στο δίκτυο, τόσο περισσότερο θα τη χρειάζονται οι πάροχοι ενέργειας».

Αυτό προϋποθέτει τεράστιες επενδύσεις. Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας εκτιμά ότι μέχρι το 2030 θα χρειαστούν δισεκατομμύρια δολλάρια για νέα δίκτυα, θα προκύψουν όμως και μεγάλες επιχειρηματικές ευκαιρίες – ευκαιρίες που θέλουν να εκμεταλλευθούν όχι μόνο ενεργειακοί κολοσσοί, αλλά και γίγαντες της νέας τεχνολογίας όπως οι Google, IBM και Microsoft ή ακόμα και εταιρείες τηλεπικοινωνιών όπως η γερμανική Telekom.

Η πρόσβαση στον καταναλωτή

Έξυπνα δίκτυα δοκιμάζονται στη Γαλλία και την Ιταλία, ενώ στη Γερμανία αναζητείται ακόμα η κατάλληλη περιοχή για τα smart grids. Στη Βάδη-Βυρτεμβέργη ο ελβετικός κολοσσός ABB πρωτοστατεί στο πρόγραμμα, ενώ την επιστημονική επιμέλεια έχει ο Hartmut Schmeck από το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καρλσρούης: «Δεν θα έλεγα ότι είμαστε πίσω από άλλες χώρες, γιατί στα δικά μας προγράμματα βλέπουμε την όλη πορεία, από την παραγωγή και τη μεταφορά ενέργειας μέχρι την κατανάλωση και αυτό είναι πολύ σημαντικό. Οι άλλες χώρες μπορεί να έχουν προχωρήσει περισσότερο σε μεμονωμένες πτυχές, αλλά πουθενά αλλού δεν υπάρχει μία συνολική προσέγγιση... » Όλες οι περιοχές της Γερμανίας που πειραματίζονται με τα νέα δίκτυα υπόσχονται ότι σε δύο χρόνια θα το τελειοποιήσουν, ώστε να προσφέρεται για εμπορική εκμετάλλευση. Το καλοκαίρι ετοιμάστηκε και το πρώτο σπίτι – δείγμα, εξοπλισμένο με έξυπνες ηλεκτρικές συσκευές και με ηλεκτρικό αυτοκίνητο για τον μελλοντικό ενοικιαστή. Περίπου χίλιοι καταναλωτές θα κληθούν να δοκιμάσουν τα έξυπνα δίκτυα στην πράξη, τονίζει ο Jörn Kröppelin από την ιδιωτική εταιρεία παροχής ενέργειας EnBW : «Ήδη αναζητούμε πελάτες. Παρουσιάζουμε τα smart grids με ελκυστικό τρόπο, ώστε να τα αντιληφθούν και να τα αποδεχθούν. Χωρίς πελάτες δεν υπάρχουν έσοδα. Το πιο σημαντικό λοιπόν σ΄αυτήν την ιστορία είναι να δώσεις κίνητρα, να κάνεις σωστή τιμολόγηση, να παρουσιάσεις στον πελάτη συσκευές, τις οποίες θα αποδεχθεί και θα χρησιμοποιήσει.»

Το πρώτο έξυπνο πλυντήριο

Στη Διεθνή Έκθεση Ηλεκτρονικών ΙΦΑ του Βερολίνου παρουσιάζεται αυτές τις μέρες το πρώτο έξυπνο πλυντήριο της εταιρείας Miele, που τίθεται αυτομάτως σε λειτουργία την ώρα που η τιμή του ηλεκτρικού πέφτει κάτω από ένα συγκεκριμένο επίπεδο. Η βιομηχανία στηρίζει την ιδέα, το θέμα είναι αν το δέχεται ο καταναλωτής. Γιατί ένας «έξυπνος μετρητής ρεύματος» παρουσιάζει δύο μειονεκτήματα : Πρώτον έχει ένα υπολογίσιμο αρχικό κόστος συν το κόστος συντήρησης. Και δεύτερον καταναλώνει και ο ίδιος ρεύμα όταν επεξεργάζεται δεδομένα. Για τη λειτουργία του χρειάζεται ευρυζωνική σύνδεση, η οποία κάθε χρόνο υπολογίζεται ότι καταναλώνει πάνω από εκατό κιλοβατώρες, δηλαδή περίπου όσο ένα σύγχρονο ψυγείο...

Henrik Böhme / Γιάννης Παπαδημητρίου

Υπεύθ. σύνταξης: Σπύρος Μοσκόβου dw