Ευρώπη | 17.02.2011

Κερδοσκοπία στα τρόφιμα καταγγέλλει το Ευρωκοινοβούλιο

 

Αύξηση 80-100% κατέγραψαν το 2010 οι τιμές για πολύτιμες πρώτες ύλες όπως τα σιτηρά, το καλαμπόκι και ο καφές. Την άνοδο στις αγορές θα ακολουθήσουν οι αυξήσεις στο «καλάθι της νοικοκυράς».

 

Συγκυριακό φαινόμενο ή αποτέλεσμα κερδοσκοπίας; Και τα δύο, υποστηρίζει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και καλεί την Κομισιόν να προτείνει μέτρα για την καταπολέμηση της αισχροκέρδειας.  

Οι αυξήσεις οφείλονται σε πολλούς παράγοντες, επισημαίνει ο ευρωβουλευτής της Ν.Δ. καθηγητής Γιώργος Παπαστάμκος:

«Είναι ασφαλώς η αυξανόμενη ζήτηση για βασικά προϊόντα διατροφής σε χώρες πληθυσμιακά πάρα πολύ μεγάλες, όπως η Κίνα και η Ινδία. Δεύτερος παράγοντας είναι η δέσμευση γεωργικών εκμεταλλεύσεων για βιοκαύσιμα, δηλαδή αραβόσιτος στις ΗΠΑ, ελαιόσποροι στην Ε.Ε. και ζάχαρη στη Βραζιλία.

Στην περίοδο 2004-2008 είχαμε την αύξηση της τιμής του πετρελαίου. Και υπάρχει και η κερδοσκοπία. Και το λέω αυτό γιατί δεν είναι οι φυσικές αγορές, οι οποίες καθορίζουν προσφορά και ζήτηση στα αγροτικά προϊόντα, είναι οργανωμένες συνθήκες και πολυεθνικές εταιρείες»,δηλώνει ο Έλληνας ευρωβουλευτής στην Deutsche Welle.

Συγκυρία ή κερδοσκοπία;

Γιώργιος Παπαστάμκος - ευρωβουλευτής της Ν.Δ.Υπάρχουν βέβαια και ατυχείς συγκυρίες όπως η ξηρασία σε Ρωσία και Ουκρανία και οι χειρότερες πλημμύρες των τελευταίων 80 ετών στο Πακιστάν. Αλλά οι όποιες συγκυρίες δεν δικαιολογούν αυξήσεις πάνω από 80%, εκτιμά ο Έλληνας ευρωβουλευτής, ο οποίος δεν αποκλείει ακόμα και κερδοσκοπία με απώτερο σκοπό τη στήριξη του δολαρίου.

«Το νόμισμα στις συναλλαγές είναι το δολάριο, οπότε θα μπορούσε να πει κανείς ότι όταν το δολάριο αντιμετωπίζει ισχυρές πιέσεις, τότε υπάρχουν κερδοσκοπικές τάσεις, επομένως, εμμέσως πλην σαφώς, στηρίζεται το δολάριο στον παγκόσμιο ανταγωνισμό των νομισμάτων», τονίζει ο ευρωβουλευτής της Ν.Δ.

Καινούρια «μόδα» είναι η κερδοσκοπία στα τρόφιμα μέσω συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης, ένα είδος παραγώγων που στρέφονται στα σιτηρά και στο βαμβάκι μετά την απορρύθμιση των παραδοσιακών χρηματαγορών. Ο ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ Σπύρος Δανέλλης υποστηρίζει ότι ακόμα και το νομικό πλαίσιο του Παγκοσμίου Οργανισμού Εμπορίου ευνοεί την κερδοσκοπία και τον αθέμιτο ανταγωνισμό:

«Όλες οι συμφωνίες που έχουν μέχρι σήμερα συναφθεί στα πλαίσια του ΠΟΕ δημιουργούν πολύ μεγάλα προβλήματα στους παραγωγούς της Ε.Ε. γιατί έχουν να αντιμετωπίσουν τεράστιο αθέμιτο ανταγωνισμό χωρίς να έχουν εργαλεία και όπλα. Και υπάρχει και μία νέα πραγματικότητα που δεν πρέπει να μας διαφεύγει: δεν έχουμε μόνο την άνοδο του πληθυσμού, έχουμε και την άνοδο του βιοτικού επιπέδου ενός μεγάλου μέρους του πληθυσμού από τη νοτιοανατολική Ασία, που, με άλλες απαιτήσεις, δημιουργούν προβλήματα και πιέσεις στις τιμές των αγροτικών προϊόντων».

Κίνδυνοι και ευκαιρίες για την αγροτική παραγωγή

Μονάδα σταβλισμένης κτηνοτροφίας στη ΓερμανίαΜε άλλα λόγια: όλο και περισσότεροι Ασιάτες θέλουν να απολαύσουν την ευημερία των Ευρωπαίων. Μιλώντας στο Στρασβούργο, ο Βρετανός ευρωβουλευτής Νιρτζ Ντέβα με καταγωγή από τη Σρι Λάνκα, διατυπώνει μία ασυνήθιστη θεωρία: ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες που εξάγουν αγροτικά προϊόντα πλήττονται περισσότερο από τις ανεπαρκείς βιομηχανικές χώρες που τα εισάγουν:

«Μέχρι πρόσφατα η Ε.Ε. ήταν αυτάρκης σε τρόφιμα. Σήμερα εισάγει τρόφιμα. Δηλαδή παίρνει την τροφή από το στόμα των πιο φτωχών. Κι όμως, οι αναπτυσσόμενες χώρες θα μπορούσαν να είναι αυτάρκεις. Στην Ινδία είχε γίνει πράσινη επανάσταση στη δεκαετία του ΄60. Σήμερα γίνεται αυτάρκης η Βραζιλία. Είναι δυνατόν, εάν έχουμε τη βούληση», υπογραμμίζει ο Βρετανός ευρωβουλευτής των Συντηρητικών.

Υπάρχει βέβαια και η αιρετική άποψη: ότι όσο κι αν αυξηθούν τα τρόφιμα, παραμένουν, σε αποπληθωρισμένες τιμές, πιο φτηνά από τη δεκαετία του ΄70.

Και επιπλέον η αύξηση στις διεθνείς τιμές των τροφίμων προσφέρει νέες ευκαιρίες στους Ευρωπαίους αγρότες, υποστηρίζει ο Ιταλός ευρωβουλευτής Χέρμπερτ Ντόρφμαν από την αγροτική περιφέρεια του Νοτίου Τιρόλου:

«Ας μη βλέπουμε τόσο αρνητικά τα πράγματα. Όλα τα προηγούμενα χρόνια διαμαρτυρόμαστε γιατί οι τιμές των τροφίμων είχαν πέσει. Δεν νομίζω λοιπόν ότι είναι πολλά εκατό ευρώ για έναν τόνο δημητριακά. Δίνεται μία ευκαιρία στους αγρότες να βελτιώσουν το εισόδημά τους»,εκτιμά ο Ιταλός ευρωβουλευτής.

Γιάννης Παπαδημητρίου, Στρασβούργο

Υπεύθ. σύνταξης: Βιβή Παπαναγιώτου     dw