Ευρώπη | 06.02.2011

36 χρόνια μετά την εισβολή στην Κύπρο: θύτες και θύματα

 

Ο Γερμανός δημοσιογράφος Gunnar Köhne αναζητά μάρτυρες των σφαγών Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων κατά την τουρκική εισβολή. Οι επιζώντες ζητούν δικαιοσύνη και κυρίως θέλουν να πουν δημόσια την αλήθεια

 

Στα βόρεια της Κύπρου ο Γερμανός δημοσιογράφος Γκούναρ Κένε συναντά τον Ελληνοκύπριο Πέτρο Σουππωρή.

Ο Σουππωρής διηγείται κρατώντας τα πέδιλα του σκοτωμένου εξάχρονου αδελφού του: «Ήταν δίπλα μου όταν τον σκότωσαν. Φορούσε πέδιλα, ήταν καλοκαίρι. Εγώ τραυματίστηκα σε τρία σημεία και για μερικά λεπτά έχασα τις αισθήσεις μου. Μετά συνήλθα, πήγα στο σπίτι και ξάπλωσα στο κρεβάτι.»

Τον αδελφό του τον σκότωσαν Τουρκοκύπριοι εξτρεμιστές. Το χωριό που γεννήθηκε είναι στα Βόρεια της Κύπρου.

Η Τουρκοκύπρια δημοσιογράφος Σεβγκιούλ Ουλουντάγκ, που είναι γνωστή στην Ελλάδα και από το βιβλίο της «Τα στρείδια που έχασαν το μαργαριτάρι τους» (=για τους αγνοούμενους της Κύπρου) ξέρει που έθαψαν τον δολοφονημένο αδελφό του Πέτρου. Με τις έρευνές της αποκαλύφθηκαν αρκετοί ομαδικοί τάφοι.

Όμως η Τουρκοκύπρια δημοσιογράφος εκτιμά πως αυτό δεν αρκεί, πρέπει να γίνουν πολλά ακόμη: «Πρέπει να συσταθεί επιτροπή αλήθειας και συμφιλίωσης, ώστε οι δύο εμπλεκόμενες πλευρές να μπορούν να συζητήσουν, να πουν τι βίωσαν, τι πρέπει να γίνει.

Πως θα επεξεργαστούμε αυτό το παρελθόν; Πως πρέπει να αντιμετωπίσουμε αυτά τα εγκλήματα; Τι θα κάνουμε με τους δράστες που διέπραξαν τόσο σοβαρά εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας;»

Άπλετο φως στις σφαγές

Η δημοσιογράφος Σεβγκιούλ Ουλουντάγκ - αποκάλυψε αρκετούς ομαδικούς τάφουςΜέχρι σήμερα έχουν διεκπεραιωθεί μέσω του Ανθρωπολογικού Εργαστηρίου της Διερευνητικής Επιτροπής για τους Αγνοούμενους (ΔΕΑ) ανθρωπολογικές αναλύσεις οστών 438 ατόμων. Το εργαστήριο βρίσκεται εντός της προστατευόμενης από τα Ηνωμένα Έθνη περιοχής του παλαιού αεροδρομίου της Λευκωσίας και λειτουργεί από τον Αύγουστο του 2006.

Οι πρώτες θετικές ταυτοποιήσεις έγιναν τον Ιούλιο του 2007 και αφορούν τα λείψανα 263 ατόμων. Συνολικά έχουν υποβληθεί αιτήσεις προς διερεύνηση για 1995 αγνοούμενους εκ των οποίων 502 είναι Τουρκοκύπριοι και 1493 Ελληνοκύπριοι.

Ο Κριστόφ Ζιρόντ, μέλος της ΔΕΑ εκ μέρους του ΟΗΕ, επισημαίνει ότι η διαδικασία εκταφής, ταυτοποίησης και παράδοσης των λειψάνων στους συγγενείς είναι ιδιαίτερα σημαντική από ψυχολογική και ηθική άποψη: «Μόλις οι ειδικοί επιστήμονες ταυτοποιήσουν τα οστά, ενημερώνουμε αμέσως τους συγγενείς και τους επιτρέπουμε να δουν και να παραλάβουν τα λείψανα.

Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, γιατί εμείς μπορεί να μιλάμε για οστά, αλλά για τους συγγενείς είναι τα χαμένα τους αδέλφια, ο πατέρας τους ή ο γιός τους. Ορισμένοι μάλιστα τους ξέρουν μόνον από φωτογραφίες. Και αυτή τη στιγμή την περιμένουν εδώ και 36 χρόνια.»

Ο Σουάτ Καφαντάρ είναι ένας επιζών Τουρκοκύπριος.

Το 1974 Ελληνοκύπριοι εξτρεμιστές σκότωσαν όλους τους άνδρες στο χωριό του από 14 μέχρι 75 ετών. Εκτελέστηκαν 50 άτομα. Ο ίδιος επέζησε σοβαρά τραυματισμένος. Ο Καφαντάρ δείχνει ένα μνημείο για τους εκτελεσθέντες και λέει στον Γερμανό δημοσιογράφο: «Εδώ είναι ο πατέρας μου.. Θα έρθει πάλι, όπως κάθε βράδυ, στο όνειρό μου. Όχι, δεν μπορώ να το ξεχάσω. Θέλω να δικαστούν επιτέλους οι δράστες και να τιμωρηθούν. Όχι, δεν ζητάω αποζημίωση. Ζητάω δικαιοσύνη.»

Το ίδιο ζητά και ο Ελληνοκύπριος Πέτρος Σουππωρής κρατώντας στο χέρι του το παιχνιδάκι του σκοτωμένου αδελφού του: «Γι’ αυτό μιλάω, για αυτό διηγούμαι όσα έζησα. Πρέπει να τα μάθουν όλοι. Πρέπει να πούμε όλη την αλήθεια και από τις δυο πλευρές. Μόνον έτσι θα καταλάβουμε πως έγινε κάτι φρικτό, μόνον έτσι θα αντιληφθούμε τι μας περιμένει, εάν ακολουθήσουμε τους εξτρεμιστές.»

Gunnar Köhne / Βιβή Παπαναγιώτου

Υπεύθ. σύνταξης: Κώστας Συμεωνίδης

 

 

dw