kathimerini

Ριψοκίνδυνη κούρσα Μέρκελ με το βλέμμα σε αγορές, Κάμερον

Του ανταποκριτή μας στη Βοννη Σταματη Ασημενιου

«Οποιος πριν από μερικούς μήνες έλεγε ότι πριν από το τέλος του 2011 θα είχαμε κάνει σοβαρά και συγκεκριμένα βήματα στην κατεύθυνση της Δημοσιονομικής Ενωσης θα τον είχαν χαρακτηρίσει τρελό… Σήμερα δεν μιλάμε μόνο περί μιας Δημοσιονομικής Ενωσης, αλλά έχουμε αρχίσει να τη δημιουργούμε», είπε πριν από δέκα μέρες ενώπιον του γερμανικού Κοινοβουλίου η Αγκελα Μέρκελ, παρουσιάζοντας τις αποφάσεις της πρόσφατης Συνόδου Κορυφής. Αυτός ήταν ο στόχος της γερμανικής κυβέρνησης και όπως υπογράμμισε η Γερμανίδα καγκελάριος «ο στόχος αυτός επετεύχθη». Η αντιπολίτευση έχει άλλη γνώμη. Σοσιαλδημοκράτες και Πράσινοι εκτιμούν ότι ο δρόμος της διακυβερνητικής συμφωνίας που προέκυψε από το βρετανικό βέτο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εμπεριέχει θεσμικούς κινδύνους. Ακόμη και για «συνταγματική κρίση», έκανε λόγο ο πρόεδρος της Κ. Ο. του SPD, Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ.

Παρά τις ενστάσεις της κεντροαριστερής αντιπολίτευσης, για το Βερολίνο έχει αρχίσει η μάχη με τον χρόνο. Χωρίς την άμεση θεσμική θωράκιση της δημοσιονομικής πειθαρχίας και τη μείωση των δημοσίων χρεών, δεν πρόκειται να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη των αγορών στις χώρες της Ευρωζώνης, είναι το credo της γερμανικής κυβέρνησης, που θεωρεί «τακτικά» ή «επικουρικά» όλα τα άλλα μέσα. Και μπορεί οι αποφάσεις της πρόσφατης Συνόδου Κορυφής να μην καθησύχασαν τις αγορές, ωστόσο η καγκελάριος είναι πεπεισμένη ότι πατώντας γκάζι στον δρόμο της διακυβερνητικής συμφωνίας για τη δημοσιονομική συμμαχία θα δημιουργήσει τις δέουσες προϋποθέσεις για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στην Ευρωζώνη.

Αποφασιστικότητα

«Η Αγκελα Μέρκελ είναι αποφασισμένη να υλοποιήσει το ταχύτερο τη Δημοσιονομική Ενωση και δεν υποκύπτει σε εκβιασμούς», αναφέρει στέλεχος της καγκελαρίας, προσθέτοντας ότι φιλοδοξία του Βερολίνου είναι να έχουν ολοκληρωθεί όλες οι διαδικασίες μέχρι τον ερχόμενο Μάρτιο. Στην έκτακτη σύνοδο κορυφής που θα διεξαχθεί πιθανότατα στις αρχές του Φεβρουαρίου θα διευθετηθούν οι τελευταίες λεπτομέρειες. «Εάν δεν ολοκληρωθεί η διαδικασία συγκρότησης μιας ένωσης σταθερότητας, η σημερινή κυβέρνηση δεν πρόκειται να συζητήσει καν το ενδεχόμενο έκδοσης κοινών ευρωπαϊκών ομολόγων», επισημαίνει σύμβουλος του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών.

Το νέο «όχι» της Βρετανίας στην αύξηση των πόρων του ΔΝΤ στα 200 δισ. ευρώ, επιδείνωσε τα πράγματα και περιόρισε τα περιθώρια κινήσεων της καγκελαρίου. Ο Βρετανός υπουργός Οικονομικών Τζορτζ Οσμπορν παραπέμπει στη Σύνοδο του G20 για την τελική απόφαση, αναγκάζοντας το Βερολίνο να αλλάξει τα χρονοδιαγράμματα.

Τα πράγματα για την καγκελάριο είναι στην πραγματικότητα δυσκολότερα, όχι όμως απελπιστικά δύσκολα. Σύμφωνα με τις αποφάσεις της συνόδου, κεντρικό ρόλο στην αντιμετώπιση των κρίσεων καλείται να διαδραματίσει στο εξής το ΔΝΤ, οι πόροι του οποίου αποφασίστηκε να ενισχυθούν κατά 200 δισ. ευρώ. Ωστόσο, η γερμανική κεντρική τράπεζα (Bundesbank) προβάλλει αντίσταση και θέτει όρους. Στο πρόβλημα αυτό απέφυγε να αναφερθεί κατά την ομιλία της στη Βουλή η Αγκελα Μέρκελ. Επίσης «δεν έδωσε απαντήσεις στο θεμελιώδες για την ύπαρξη της Ευρωζώνης ερώτημα, πού θα βρουν να δανειστούν τους επόμενους μήνες οι υπερχρεωμένες χώρες;», παρατηρεί ο Γερμανός αναλυτής Μπερντ Ρίγκερντ, που φοβάται ότι οι εξελίξεις μπορεί να είναι δραματικές για το κοινό νόμισμα.

Ομως, προβληματικές είναι οι εξελίξεις για την Μέρκελ και στο εσωτερικό μέτωπο. Ο κυβερνητικός της εταίρος, το κόμμα των Ελευθέρων Δημοκρατών (FDP) παραπαίει. Οι δημοσκοπήσεις το θέλουν στο 2-3%. Η συμμετοχή στην κυβέρνηση Μέρκελ αποδείχθηκε μοιραία, με δεδομένο ότι δεν κατάφεραν να τηρήσουν σχεδόν τίποτα από αυτά που είχαν προεκλογικά υποσχεθεί και κυρίως μια αισθητή μείωση των φόρων που ήταν κεντρικό τους σύνθημα. Η πλειοψηφία των οπαδών και μελών του FDP δεν αποδέχεται την ευρωπαϊκή πολιτική της γερμανικής κυβέρνησης αναφορικά με τα πακέτα βοήθειας προς την Ελλάδα και άλλες υπερχρεωμένες χώρες, όπως και τους μηχανισμούς στήριξης. Και μέσα σε όλα αυτά ήλθε η παραίτηση του γενικού γραμματέα του κόμματος Κρίστιαν Λίντνερ να δώσει τη χαριστική βολή στους απεγνωσμένους Φιλελεύθερους. Το FDP αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα ηγεσίας, αλλά και πολιτικής κατεύθυνσης. Ο κεντροδεξιός κυβερνητικός συνασπισμός κινδυνεύει.

Με αυτά τα δεδομένα ξεκινά τη ριψοκίνδυνη κούρσα της διακυβερνητικής συμφωνίας η καγκελάριος Μέρκελ, έχοντας το βλέμμα στραμμένο σε πολλές κατευθύνσεις: στις αγορές, στα εθνικά Κοινοβούλια, στις τράπεζες, στον κυβερνητικό εταίρο και φυσικά στον Κάμερον, που είναι πάντα ικανός για την τρικλοποδιά.