Το τουρκικό δίλημμα στην κρίση της Συρίας

 

Στη Συρία δεν είναι ορατή μια πολιτική αλλαγή τύπου Τυνησίας ή Αιγύπτου. Θα μπορούσε να γίνει στη Συρία ότι συμβαίνει σήμερα στη Λιβύη; Η πρώτη χώρα που δεν θα επιθυμούσε μια τέτοια εξέλιξη είναι η γειτονική Τουρκία.

 

«Μιλούσε σαν τον Καντάφι» έγραφε στο πρωτοσέλιδο η τουρκική εφημερίδα Μιλιέτ την Τετάρτη μετά την ομιλία του Μπασάρ αλ Ασσάντ στη Δαμασκό. Είχαν προηγηθεί οι βίαιες μαζικές διαδηλώσεις με αρκετά θύματα. Καμία εφημερίδα στην κεντρική Ευρώπη ή την Τουρκία δεν είχε κάτι θετικό να γράψει για το περιεχόμενο της ομιλίας του Σύρου προέδρου. Η Τουρκία παρακολουθεί ωστόσο με ιδιαίτερη ανησυχία όσο διαδραματίζονται τις τελευταίες ημέρες στην γειτονική της Συρία.

Χαρακτηριστικές είναι οι πρόσφατες δηλώσεις του Τούρκου πρωθυπουργού Ταγίπ Ερντογάν: «Εκφράσαμε επανειλημμένα την άποψη ότι αν η ηγεσία της Συρίας αντιμετωπίσει με διάθεση για μεταρρυθμίσεις τα δίκαια αιτήματα της κοινής γνώμης τότε τα προβλήματα στη χώρα θα αντιμετωπίζονταν αποτελεσματικότερα. Είναι η καλοπροαίρετη επιθυμία μας να μην γίνουν στη Συρία όσα συμβαίνουν σήμερα στη Λιβύη. Μια τέτοια εξέλιξη θα μας ανησυχούσε πολύ», δήλωσε ο Τούρκος πρωθυπουργός.

 Ποιόν θα στηρίξει η Αγκυρα, τους σιίτες του Ασσάντ ή τους σουνίτες;

 

Συνάντηση Ερντογάν - Ασάντ στην Τουρκία (2008)Με καμία άλλη χώρα η Τουρκία δεν προώθησε τόσο τη σύσφιγξη σχέσεων σε όλα τα επίπεδα όσο με τη Συρία. Μέχρι τη δεκαετία του ΄90 η Τουρκία και Συρία είχαν μάλλον εχθρικές σχέσεις, με την Δαμασκό να υποδέχεται με ανοιχτές αγκάλες τον τότε ηγέτη του ΡΚΚ Αμπντουλά Οτσαλάν. Από τότε πολλά έχουν αλλάξει στις σχέσεις των δύο χωρών: η βίζα καταργήθηκε και την περασμένη άνοιξη Συρία και Τουρκία πραγματοποίησαν κοινά στρατιωτικά γυμνάσια προς μεγάλη απογοήτευση των Ισραηλινών.

 

Σε περίπτωση που οι διαδηλώσεις επεκταθούν σε ολόκληρη τη χώρα και η Συρία βρεθεί στο χείλος μιας εμφύλιας σύρραξης, τότε η Τουρκία θα έχει να αντιμετωπίσει ένα πόλεμο μπροστά στην πόρτα της. Και τότε τί θα κάνει η Άγκυρα; Θα στηρίξει το καθεστώς Ασάντ που αποτελείται από σιίτες ή μήπως την πλειοψηφία του λαού που είναι σουνίτες, όπως οι Τούρκοι;

Ένα μεγάλο δίλημμα, λέει ο Οσμάν Μπαχαντίρ Ντιντσέρ από το τούρκικό Κέντρο Εθνικών Στρατηγικών Μελετών USAK: «Σε περίπτωση αναταραχών στη Συρία η τουρκική ηγεσία θα πρέπει να απαντήσει στο ερώτημα: ποιόν θα στηρίξουμε; Τον φίλο μας Ασσάντ ή τον λαό; Η Τουρκία θέλει να αποφύγει το δίλημμα και εργάζεται εδώ και χρόνια κεκλεισμένων των θυρών προς την κατεύθυνση αυτή».

 

Ulrich Pick / Στέφανος Γεωργακόπουλος

Υπεύθυνος Σύνταξης: Στ. Ασημένιος   dw